Ngày 16-3, Tổng thống Indonesia Joko Widodo nhận định việc Úc gia nhập ASEAN sẽ có đóng góp lớn vào sự ổn định về kinh tế lẫn chính trị của khu vực. Đây là lần đầu tiên nhà lãnh đạo Indonesia lên tiếng ủng hộ ý tưởng Úc đứng vào hàng ngũ ASEAN. Ông Widodo còn bày tỏ mong muốn Canberra có thể đóng vai trò lớn hơn trong các vấn đề quốc phòng, thương mại và an ninh khu vực. Đáp lại, Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull nói ông “mong chờ được thảo luận với Tổng thống Widodo nếu ông ấy nêu vấn đề đó với tôi”.
 |
| Phái đoàn cấp cao Úc và Indonesia họp tại Sydney ngày 16-3. |
Hiện các nhà lãnh đạo ASEAN đang có mặt tại thành phố Sydney để tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt Úc - ASEAN, chính thức khai mạc vào hôm nay 17-3. Trong báo cáo đưa ra hồi tháng trước, Viện Chính sách chiến lược Úc cho rằng nước này nên gia nhập ASEAN vào năm 2024, nhân dịp kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ đối tác giữa hai bên. “Hội nghị cấp cao Sydney là bệ phóng thích hợp để khởi động đàm phán về khả năng Úc gia nhập ASEAN”, báo cáo nhấn mạnh.
Chương trình nghị sự chính thức của hội nghị lần này sẽ tập trung vào phát triển quan hệ hợp tác kinh tế giữa hai bên và những biện pháp ngăn chặn nguy cơ từ các tay súng Hồi giáo cực đoan trở lại khu vực từ Trung Đông. Trong khi đó, vấn đề Biển Đông được cho là sẽ bao trùm những cuộc gặp bên lề hội nghị, theo Reuters.
Tại cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng nước chủ nhà Julie Bishop và Bộ trưởng Quốc phòng Marise Payne ở Sydney, Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia Ryamizard Ryacudu kêu gọi ASEAN tăng cường tuần tra ở Biển Đông trong bối cảnh an ninh khu vực đang có nhiều biến động. Ngoài ra, báo chí Úc cũng đặt nhiều câu hỏi về Biển Đông với Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long vì nước này đang giữ chức Chủ tịch luân phiên ASEAN. Ông Lý trả lời Singapore và Úc có nhiều lợi ích chung trong vấn đề Biển Đông và cùng đề cao tầm quan trọng của việc giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.
Trước đó, tờ The Australian dẫn một số nguồn tin cho hay chính phủ Úc đang cân nhắc cho tàu hải quân áp sát các đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi đắp phi pháp ở Biển Đông nhằm thể hiện quyền tự do hàng hải. Ngoài ra, giới quan sát dự đoán thông cáo chung của hội nghị cấp cao Úc - ASEAN nhiều khả năng sẽ thể hiện ủng hộ tự do hàng hải, giải quyết tranh chấp thông qua đối thoại dựa trên luật pháp quốc tế cũng như Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Văn Khoa/thanhnien
