Công nghệ đã góp phần giảm tải đáng kể những công việc thủ công và giúp con người chạy nhanh hơn tới đích công việc mình đang hướng đến. Công nghệ tạo ra giải pháp giúp con người phá vỡ và vượt lên các giới hạn trước đây, đồng thời thách thức mọi giới hạn hiện tại.
Quỹ thời gian mỗi ngày chúng ta chỉ có 24 giờ, nhưng sự “đọc hiểu tâm lý” người dùng của các ứng dụng mạng đã dần dần bòn rút hay nói chính xác hơn là chiếm đoạt quỹ thời gian của mỗi người, khiến người ta ít đi, thậm chí mất hẳn quỹ thời gian dành cho những thứ gần gũi, những thứ là nền tảng như dành thời gian cho cha mẹ, con cái, cho những người thân yêu…
Bữa cơm gia đình luôn là sợi dây kết nối tình cảm của các thành viên. Ảnh: PHƯƠNG NGHI |
Bước vào quán nước, một bàn rất đông người ngồi và mỗi người ôm một điện thoại, chăm chú dán mắt vào màn hình, còn số đông xung quanh lại trở thành vô hình đối với thế giới hiện tại. Bước vào một bữa tiệc, mọi người chỉ tập trung vào thưởng thức món ăn và vào chiếc điện thoại… Rồi những lúc đi giao lưu, hội họp thì nguyên tắc giao tiếp “người nói - có người nghe” bỗng nhiên xa lạ, thay vào đó là “người nói cứ nói - người nghe cứ xem”, ai cũng bận dán mắt vào màn hình điện thoại. Trong công sở cũng vậy, nhiều người chiếm dụng thời gian làm việc để online mua sắm hoặc thậm chí bán hàng online, tám chuyện khắp nơi.
Xây dựng và phát triển giá trị bản thân là điều mà bất kỳ thời kỳ lịch sử nào, con người cũng có nhu cầu và đều muốn hướng đến. Nhưng với công nghệ phát triển như hiện nay, có những người lại lựa chọn xây dựng giá trị bản thân ở góc độ “lệch chuẩn”, như khoe thân hay tạo dựng những cách hành xử mang tính “xã hội”, để lôi kéo, thu hút người ủng hộ đi theo xu hướng mà mình muốn, bất chấp điều đó có khi trái ngược với các giá trị văn hóa hay thậm chí là vi phạm các quy định pháp luật.
Tiệm cận ở góc độ gia đình, thời gian gần đây, tỷ lệ các vụ ly hôn ở Việt Nam đang có xu hướng tăng và tăng cao. Cụ thể, theo thống kê của ngành tòa án năm 2021, tòa án các cấp đã thụ lý 219.256 vụ việc hôn nhân gia đình; giải quyết, xét xử 199.972 vụ việc. Hiện tại các tòa đang thụ lý, giải quyết chủ yếu là án ly hôn do mâu thuẫn gia đình với 162.072 vụ. Qua đó có thể thấy, án ly hôn ở Việt Nam đang chiếm tỷ trọng rất lớn và gần như lớn nhất trong cụm án về dân sự, kinh tế, lao động, hôn nhân gia đình. Nguyên nhân một phần đến từ tác động của thế giới phẳng. Khi mà, thông qua đó, người vợ hay người chồng nhìn thấy được những hạn chế ở người hôn phối, thậm chí đôi khi họ thấy chính mình đang bị áp bức hay bất công trong cuộc hôn nhân hiện tại. Qua những gì họ tìm kiếm, đã gợi mở được các ứng dụng và thậm chí rất nhanh họ tìm được tiếng nói đồng cảm từ những người mà mình kết nối thông qua các ứng dụng mạng. Và điều đó giúp họ nhận ra rằng, người chồng hay người vợ của mình đã không còn phù hợp hoặc đã thay đổi. Việc “thay đổi” này khiến họ nhìn lại cuộc hôn nhân của mình đang chuyển dịch xa hơn với mong muốn hiện tại, so với định ước từ lúc bắt đầu cuộc hôn nhân. Từ đó dẫn tới những vết rạn nứt, đổ vỡ trong hôn nhân ngày càng cao.
Để khắc phục và giúp kéo giảm sự tác động từ mặt trái của thế giới phẳng đòi hỏi mỗi chúng ta cần xây dựng cho mình những tiêu chí, những chuẩn mực nhất định, qua đó tạo dựng giá trị cốt lõi làm giá trị nền tảng cho bản thân và gia đình. Những giá trị này cần được bảo vệ tối đa, bởi nó chính là nền tảng để gìn giữ và bảo vệ hạnh phúc gia đình. Gìn giữ những giá trị này chính là xây dựng nền móng vững chắc cho tương lai con trẻ và góp phần bảo vệ các giá trị đạo đức tốt đẹp của xã hội, trước sự tác động của những ứng dụng mạng, của thế giới phẳng.
Luật sư NGÔ VIỆT BẮC
(Dẫn nguồn SGGPO)