Hệ số K là một chỉ số cảnh báo rủi ro được cơ quan thuế sử dụng trong quản lý hóa đơn điện tử (HĐĐT). Hệ số K được tính dựa trên công thức: Hệ số K bằng tổng giá trị hàng hóa bán ra/tổng giá trị hàng tồn kho, cộng với tổng giá trị hàng hóa mua vào. Ngưỡng cảnh báo rủi ro đối với ngành, lĩnh vực sản xuất là K lớn hơn 4 lần, nghĩa là giá trị hàng hóa bán ra lớn hơn 4 lần so với giá trị hàng hóa mua vào cộng với giá trị hàng hóa tồn kho. Ngưỡng cảnh báo rủi ro đối với lĩnh vực thương mại là K lớn hơn 2 lần. Dựa vào cách tính và ngưỡng cảnh báo rủi ro nói trên, cơ quan thuế xác định tỷ lệ tương quan giữa tổng giá trị hàng hóa bán ra và tổng giá trị hàng tồn kho cùng với hàng hóa mua vào của hộ kinh doanh, DN.
“Hằng ngày, khi người bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ gửi hóa đơn lên hệ thống HĐĐT của ngành thuế, hệ thống này tự động phân tích đánh giá, phát hiện ngay hệ số K bất thường (quá cao hoặc quá thấp). Đây là dấu hiệu của việc xuất hóa đơn khống hoặc khai báo không đầy đủ thông tin, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Đồng thời, hệ thống phát đi cảnh báo đến cả cơ quan thuế và người mua, người cung cấp dịch vụ, hàng hóa”, ông Nguyễn Đường Hân, Phó Trưởng phòng Quản lý, hỗ trợ DN số 1 (Thuế tỉnh) cho hay.
Trên cơ sở đó, cơ quan thuế kiểm tra tính hợp lý của hóa đơn, đối chiếu với ngành nghề kinh doanh của DN, xác định tính hợp lý của lượng hàng hóa tồn kho tại cơ sở và yêu cầu DN giải trình. Nếu DN không giải trình được, cơ quan thuế sẽ tiến hành kiểm tra thực tế tại cơ sở kinh doanh để xác minh tình hình hàng hóa tồn kho và đối chiếu với các thông tin trên hóa đơn, nhằm xác định DN có phát hành hóa đơn đúng quy định hay không, có xuất khống hóa đơn hay không. Trường hợp DN bị phát hiện có hành vi phát hành hóa đơn khống hoặc gian lận, cơ quan thuế có thể sử dụng biện pháp tạm ngừng việc sử dụng HĐĐT của DN liên quan để ngăn chặn hành vi vi phạm tiếp diễn.
Trong 7 tháng đầu năm 2025, trên địa bàn tỉnh phát sinh 2.781 trường hợp có hóa đơn bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ, hàng hóa bị cảnh báo hệ số K, trong đó có 2.525 trường hợp đã được cơ quan thuế xử lý. Theo yêu cầu của cơ quan thuế tỉnh, các trường hợp nói trên đã kịp thời giải trình nguyên nhân dẫn đến bị cảnh báo hệ số K và cung cấp thêm các thông tin có liên quan lên hệ thống HĐĐT của ngành thuế. Sau khi DN bổ sung thông tin, hệ thống HĐĐT của ngành thuế không còn cảnh báo rủi ro nữa.
Ông Vũ Hồng Quân, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Bình Định, cho hay: Trong bối cảnh nhiều đối tượng thành lập DN "ma” nhằm mục đích mua bán hóa đơn trái phép để trục lợi, việc cơ quan thuế áp dụng hệ số K sẽ góp phần giúp các DN tránh được rủi ro, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, đảm bảo quyền lợi cho những DN tuân thủ tốt pháp luật. Hơn nữa, hệ số K cũng là công cụ hữu ích giúp DN tự kiểm soát rủi ro, góp phần nâng cao uy tín và năng lực cạnh tranh.
Một số DN khác cũng cho rằng, vi phạm về hóa đơn không chỉ gây thiệt hại tài chính mà còn ảnh hưởng đến uy tín của DN. Vì thế, bản thân DN cũng phải tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực thuế, trong đó có việc chủ động áp dụng hệ số K, xem đây là giải pháp quan trọng để giảm thiểu rủi ro, xây dựng hình ảnh, uy tín của DN.
Về phía cơ quan thuế, ông Lê Minh Nhựt, Trưởng Thuế tỉnh Gia Lai, cho biết: Áp dụng hệ số K là một trong những giải pháp góp phần hiện đại hóa ngành thuế, nâng cao hiệu quả quản lý và chống thất thu thuế. Vì thế cơ quan thuế tỉnh sẽ tiếp tục duy trì hệ số K và tăng cường các biện pháp hỗ trợ DN, giúp họ tránh những rủi ro, sai phạm không đáng có, nâng cao hiệu quả đầu tư sản xuất kinh doanh, tăng doanh thu, tự giác thực hiện nghĩa vụ thuế.