Hệ thống năng lượng tê liệt, hậu phương Kiev chìm trong bóng tối
Đêm 15-10, nhiều khu vực thủ đô Kiev và Kharkiv chìm trong bóng tối sau khi các nhà máy điện bị tên lửa Nga đánh trúng. Theo Ukrenergo, hơn 60% công suất truyền tải bị mất, khiến nhiều bệnh viện phải vận hành bằng máy phát dự phòng. Tại miền Đông, quân Nga mở liên tiếp 27 đợt tấn công vào khu vực Kupyansk, đột phá qua tuyến phòng thủ thứ hai của Ukraine.
Bộ Tổng tham mưu Kiev thừa nhận nhiều đơn vị không thể giữ vững vị trí do thiếu đạn pháo và UAV trinh sát. Lữ đoàn cơ giới số 32-đơn vị từng được Mỹ huấn luyện phải rút lui hỗn loạn, bỏ lại hàng chục xe thiết giáp.
Trên hướng Pokrovsk, chiến sự diễn ra ác liệt không kém. Truyền thông phương Tây nhận định đây là “vạc dầu” lớn nhất từ đầu năm, khi quân Nga tiến sâu hơn 15 km chỉ trong hai ngày. Mặc dù Ukraine đã điều hai lữ đoàn dự bị từ Dnipro lên chi viện, nhưng tình hình không cải thiện.
Việc mất kiểm soát các tuyến hậu cần chính khiến nhiều khu dân cư miền Đông bị cô lập. Hàng chục nghìn dân thường phải sơ tán về miền Tây trong khi nhiệt độ giảm mạnh, báo hiệu mùa đông khắc nghiệt sắp tới.
Rạn nứt quyền lực và tín hiệu cầu hòa từ Bộ Tổng tham mưu
Theo trang Resident (Ukraine), Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi đã gửi lên Tổng thống Zelensky đề nghị xem xét khả năng “ngừng bắn nhân đạo tạm thời”, nhằm tái tổ chức lực lượng và bảo vệ các tuyến dân sự trọng yếu. Tuy nhiên, đề xuất này được cho là vấp phải sự phản đối từ Phủ Tổng thống, vốn lo ngại tín hiệu “xuống thang” sẽ khiến tinh thần binh sĩ sụp đổ.
Giới quan sát cho rằng đây là lần đầu tiên kể từ đầu chiến tranh, quyền lực giữa Tổng thống và Tổng tư lệnh quân đội rạn nứt công khai. Trong khi ông Zelensky tập trung vận động viện trợ phương Tây và duy trì hình ảnh kháng cự thì tướng Syrskyi chịu sức ép trực tiếp từ chiến trường-nơi thương vong đã vượt 500.000 người theo các nguồn độc lập.
Truyền thông Nga dẫn lời nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết, chỉ trong tháng 9, Kiev đã mất hơn 150 km² lãnh thổ tại Donetsk và Kharkiv. Đặc biệt, việc Nga chiếm được khu vực Vovchansk-chốt then chốt án ngữ đường biên khiến phòng tuyến phía bắc gần như sụp đổ hoàn toàn.
Trong bối cảnh đó, khả năng “đình chiến chiến thuật” đang được một số nước trung gian như Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary gợi ý. Song, nội bộ Kiev bị chia rẽ sâu sắc: Phe ủng hộ hòa đàm cho rằng cần cứu vãn đất nước trước mùa đông, trong khi phe cứng rắn cảnh báo Moscow sẽ tận dụng thời gian này để tái triển khai lực lượng.
Moscow toan tính nước cờ mùa đông-điểm gãy của chiến tranh?
Theo Legitimny (Ukraine), ông Zelensky đang tìm kiếm thêm viện trợ khẩn từ Mỹ, trong đó có khả năng Washington sẽ chuyển giao tên lửa hành trình Tomahawk hoặc hệ thống tấn công tầm xa tương đương. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự Nga nhận định, việc đưa Tomahawk vào Ukraine chỉ mang tính biểu tượng, bởi Moscow đã sẵn sàng các biện pháp đáp trả, trong đó có triển khai UAV cảm tử tầm xa và hệ thống phòng không lớp kép tại Belgorod.
Bình luận trên kênh RIA Novosti, chuyên gia Vladimir Ruzhansky cho rằng: “Ukraine đang ở giai đoạn giống như năm 1943 của Liên Xô khi đất nước phải quyết định giữa tổng động viên hay đàm phán. Sự khác biệt là, lần này Kiev không còn nguồn lực để cầm cự lâu hơn nữa”.
Cùng lúc, một số nhà phân tích phương Tây thừa nhận chiến tranh đã vượt khỏi khả năng duy trì của Ukraine. Bloomberg cho rằng các gói viện trợ chậm trễ, sự mệt mỏi chính trị ở Washington và EU, cộng với suy thoái năng lượng, đang khiến Kiev “chạy đua trong bóng tối”.
Theo giới quan sát, Moscow đang theo đuổi chiến lược “đánh gãy”- không cần chiếm toàn bộ lãnh thổ, mà phá vỡ năng lực kiểm soát của Kiev bằng đòn tấn công hạ tầng và chiến tranh tiêu hao. Khi hậu phương tê liệt và lãnh đạo chính trị mất đồng thuận, bàn đàm phán sẽ trở thành con đường duy nhất.
Thế nhưng, điều đáng lo hơn là chính khủng hoảng nội bộ Kiev, khi Tổng thống Zelensky ngày càng bị cô lập giữa các tướng lĩnh, còn người dân đối mặt với mùa đông không điện, không sưởi. Nếu Nga duy trì nhịp tấn công hiện tại, chiến tranh mùa đông 2025 có thể sẽ trở thành “bước ngoặt quyết định”, không chỉ cho Ukraine, mà còn cho toàn cục an ninh châu Âu.