Văn hóa

Chạm vào vẻ đẹp điêu khắc gỗ dân gian Tây Nguyên

E-magazine Chạm vào vẻ đẹp điêu khắc gỗ dân gian Tây Nguyên

Tiếng đục chạm vang lên đánh thức không gian yên tĩnh ở Lem Coffee. Nơi đó, nhiều người lần đầu chạm tay vào gỗ và để cho cảm xúc dẫn lối dưới sự hướng dẫn của họa sĩ Đinh Nhật Tân-nghệ sĩ người H’rê đã có 15 năm gắn bó với điêu khắc gỗ Tây Nguyên.

Hoạt động này do chính anh Tân khởi xướng và đồng hành. Trên những tấm gỗ kích thước 20x20 cm, du khách có thể vẽ những điều yêu thích: đó có thể là bông hoa, cánh đại bàng vút bay dưới bầu trời hay hình ảnh con voi cùng người bạn chăm sóc, thuần dưỡng… Sau đó, du khách được hướng dẫn để điêu khắc trên gỗ.

Mỗi nhát đục, đường khắc đều có họa sĩ Đinh Nhật Tân đồng hành. Anh chỉ cách cầm dụng cụ, giữ mảng khối hài hòa, để từ gỗ thô mộc mạc hiện dần lên một tác phẩm mang hơi thở cuộc sống.

1.jpg
Họa sĩ Đinh Nhật Tân đồng hành trong suốt quá trình hoàn thiện tác phẩm. Ảnh: Hoàng Ngọc
2.jpg
Nhiều bạn trẻ lần đầu thử sức với điêu khắc gỗ. Ảnh: Hoàng Ngọc
dscf0496.jpg
Tác phẩm dần thành hình dưới mỗi nhát đục chạm. Ảnh: Hoàng Ngọc

Trong lúc nâng niu từng thớ gỗ, họa sĩ Đinh Nhật Tân chậm rãi chia sẻ: Điêu khắc gỗ Tây Nguyên vốn có hai mạch nguồn. Một mạch mang tính tâm linh, hiện diện trong thế giới tượng nhà mồ - nơi gửi gắm linh hồn và niềm tin của đồng bào vào cõi vĩnh hằng.

Mạch kia thiên về trang trí, hiện diện trên cột nhà, tay vịn cầu thang hay những vật dụng quen thuộc, làm đẹp cho đời sống thường ngày.

“Ở đây, tôi chỉ mượn ngôn ngữ của điêu khắc dân gian để các bạn làm quen theo cách mộc mạc nhất. Điều quan trọng nhất là thả tâm hồn, cảm xúc vào từng đường chạm khắc, để kể câu chuyện của chính mình trên từng thớ gỗ”- anh Tân chia sẻ.

Anh Y Sôl (tỉnh Đắk Lắk) là một trong những người đầu tiên tham gia trải nghiệm. Anh chọn điêu khắc hình tượng con voi bên người thuần dưỡng-một hình ảnh mang tính biểu tượng cho vùng đất Đắk Lắk và cũng là những gì thân thuộc trong cuộc sống thường ngày ở buôn làng mình.

Bố Y Sôl là người thuần dưỡng và chăm sóc voi, nên trong ký ức của anh, bóng dáng con vật hiền lành và người bạn tận tụy bên nó đã trở nên thân thuộc. Y Sôl cho hay: “Nhờ anh Tân mà tôi có thể biến ý tưởng trong đầu thành những đường chạm khắc trên gỗ. Mỗi nhát đục như gợi lại tuổi thơ tôi giữa buôn làng” .

dscf0392.jpg
Những dụng cụ điêu khắc gỗ. Ảnh: Hoàng Ngọc
dscf0419.jpg
Ảnh: Hoàng Ngọc

Lần đầu tiên thử sức cùng điêu khắc gỗ nhưng với chị Võ Thị Diễm Hương (cũng đến từ Đắk Lắk), đây là hành trình đầy thử thách nhưng cũng rất hứng khởi.

Từ những nhát đục vụng về ban đầu đến khi hình hài con cá dần hiện rõ, chị mất gần một ngày mới hoàn thành. “Đó là trải nghiệm khiến tôi không ngừng tưởng tượng. Vẻ đẹp của điêu khắc gỗ vừa mộc mạc, nhưng gợi nhiều suy tưởng, khiến tôi muốn tìm hiểu sâu hơn về văn hóa Tây Nguyên”-chị chia sẻ.

dscf0589.jpg
Một tác phẩm điêu khắc sau khi hoàn thành. Ảnh: Hoàng Ngọc
dscf0526.jpg
Ảnh: Hoàng Ngọc

Chọn cho mình hình tượng đại bàng bay dưới mặt trời, anh Đinh Đại Đa (người H’rê, tỉnh Quảng Ngãi) xem đó như biểu tượng cho sức mạnh và ý chí bền bỉ. Anh chia sẻ: “Chạm vào điêu khắc gỗ dân gian mới cảm nhận được sự kiên trì của con người. Đổi lại, tôi có những khoảnh khắc chìm đắm hoàn toàn vào tác phẩm, quên đi thời gian, chỉ còn lại xúc cảm và gỗ”-anh nói.

Trong không gian rừng thông xanh rì bên “đôi mắt Pleiku”, workshop điêu khắc gỗ như một khoảng lặng để người tham gia được thả hồn, lắng nghe tiếng đối thoại giữa gỗ và con tim mình.

dscf0556.jpg
Khách du lịch trải nghiệm điêu khắc gỗ giữa ngàn thông xanh bên “mắt ngọc” Biển Hồ. Ảnh: Hoàng Ngọc

Lớp cơ bản chỉ gói gọn trong một ngày, đủ để du khách có thể chạm vào một lát cắt độc đáo của văn hóa Tây Nguyên. Với những ai muốn đi xa hơn, họa sĩ Đinh Nhật Tân còn mở lớp chuyên sâu, đưa học viên bước vào thế giới nghệ thuật dân gian đầy biểu tượng.

Không chỉ là trải nghiệm sáng tạo, những buổi workshop do họa sĩ Đinh Nhật Tân khởi xướng như những nhịp cầu kết nối để chạm tới vẻ đẹp nguyên sơ của văn hóa Tây Nguyên.

Có thể bạn quan tâm

Gia Lai: Rộn ràng trung thu

Gia Lai: Rộn ràng trung thu

(GLO)-Trung thu đang đến gần, không khí tập luyện và làm lân ở một số nơi ở trở nên sôi nổi. Người tỉ mỉ chế tác từng chiếc đầu lân, người hăng say luyện tập, góp phần giữ gìn truyền thống và mang niềm vui đến cho thiếu nhi.

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

(GLO)- Hơn 20 năm nuôi mộng văn chương, nhà thơ Ngô Thanh Vân đã trình làng 5 tập thơ, 2 tập truyện ngắn, 2 tập tản văn. Với chị, khi đường văn chạm vào trái tim sẽ trở thành tình yêu biết hát bởi mong muốn của người viết là được đồng hành với bạn đọc bằng những điều bình dị, chân thành nhất.

Ngọt thơm hương vị bánh dân gian

Ngọt thơm hương vị bánh dân gian

(GLO)- Nhân lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung lần thứ 233 (1792-2025), ngày 19-9, tại Bảo tàng Quang Trung (xã Tây Sơn, tỉnh Gia Lai), Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) tỉnh phối hợp với Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức hội thi “Làm bánh dân gian”.

EXPO 2025: Phô diễn vẻ đẹp tâm hồn xứ sở

EXPO 2025: Phô diễn vẻ đẹp tâm hồn xứ sở

(GLO)- Từ chỗ “xuất khẩu” thành công sắc màu thổ cẩm, tiếng cồng chiêng và võ cổ truyền, đoàn nghệ nhân và vận động viên Gia Lai tham gia Triển lãm Thế giới 2025 (EXPO 2025) tại Nhật Bản đã phô diễn trọn vẹn vẻ đẹp của tâm hồn xứ sở.

Ghè Tây Nguyên chứa đựng rất nhiều câu chuyện thú vị. Ảnh: Phương Duyên

Nghe ghè kể chuyện nhân sinh…

(GLO)- Ghè (còn gọi là ché) là một trong những vật dụng gần như không thể thiếu trong đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. Từ chất liệu chế tác, kích thước đến kiểu dáng tai ghè, đặc biệt là hoa văn đều ẩn chứa những câu chuyện thú vị.

Niềm vui lớn nhất của người nghệ nhân chính là được hô hát, phục vụ khán giả. Ảnh: Nguyễn Dũng

Gia đình thắp lửa bài chòi, nối dài mạch nguồn di sản

(GLO)-Không chỉ là loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian gắn với không khí hội hè, bài chòi còn len lỏi vào từng mái ấm, trở thành sợi dây gắn kết gia đình. Tại nhiều địa phương phía Đông tỉnh, nhiều gia đình đang nuôi dưỡng tình yêu với làn điệu quê hương, biến đam mê thành điểm tựa hạnh phúc.

Mùa thu hát trên đồi

Mùa thu hát trên đồi

(GLO)- Phố núi Pleiku vẫn hằng lưu nhớ trong tâm trí nhiều người với một ngày đi qua bốn mùa đậm đà hương sắc. Ngày qua ngày, sắc thu chín đượm trên phố nhỏ. Mỗi sớm mai hay lúc muộn chiều, ngồi nơi gác nhỏ, nghe mùa thu hát trên đồi, tôi lại thấy yêu hơn cuộc sống này.

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Chuyện quanh gian bếp nhà Ma Hoa

Chuyện quanh gian bếp nhà Ma Hoa

(GLO)- Nhiều năm qua, căn bếp của già làng Kpă Jao-người trong buôn vẫn quen gọi là Ma Hoa (buôn Chính Hòa, xã Phú Túc, tỉnh Gia Lai) dần trở thành bảo tàng sống, lưu giữ ký ức về đời sống, văn hóa, gợi lại thanh âm của bao mùa lễ hội đã qua.

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.