"Thủ phủ hồ tiêu" trong cơn bĩ cực-Kỳ 2:Oằn mình trong gánh nặng nợ nần

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Nếu như thời hoàng kim, cây hồ tiêu là “vàng đen” giúp nhiều gia đình trở thành triệu phú thì nay với diễn biến hồ tiêu chết, giá xuống thấp, hàng ngàn hộ đã lâm vào cảnh túng quẫn. Và từ đó, những cuộc di cư buồn đã diễn ra.
Vỡ nợ
Xã Ia Blang (huyện Chư Sê, GIa Lai) là nơi năm 1986 một số hộ dân đã vào tận Lộc Ninh (tỉnh Bình Phước) đưa cây hồ tiêu về trồng. Thời hoàng kim, người ta vẫn thường kể về những triệu phú, tỷ phú nông dân đi làm vườn bằng ô tô. Thế nhưng, những ngày này, nỗi buồn đang bao trùm lên các hộ trồng hồ tiêu. Theo ông Nguyễn Văn Khôi-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Blang: Trước đây, khi cây hồ tiêu lên ngôi, người dân trong xã còn sang các huyện như Chư Prông, Mang Yang, thậm chí sang tỉnh Đak Nông, Đak Lak thuê đất trồng. Nhưng giờ đây, theo thống kê sơ bộ, toàn xã đang nợ các ngân hàng hàng trăm tỷ đồng do vay vốn trồng hồ tiêu. 
Rời Ia Blang, chúng tôi đến thị trấn Nhơn Hòa (huyện Chư Pưh, Gia Lai), nơi một thời được xem là “thủ phủ hồ tiêu”. Nhìn vườn hồ tiêu 2,5 ha đang chết dần, chị Nguyễn Thị Tuyết (thôn Hòa An) không giấu nổi tiếng thở dài: “Năm 2015, gia đình tôi vay 1,5 tỷ đồng để trồng hồ tiêu. Năm nay là năm thu đầu tiên nhưng giờ hồ tiêu chết hơn 1.500 trụ rồi, số còn lại thu chẳng được bao nhiêu. Mùa thu hoạch vừa rồi, nhân công rất hiếm, tôi phải vất vả lắm mới thuê được người hái nhưng họ lấy công rất cao, cứ 10 kg tiêu thì người hái lấy 6 kg. Chồng tôi trước đây là người trồng hồ tiêu giỏi của xã, nhưng từ khi hồ tiêu chết rồi rớt giá, vì quá buồn mà anh ấy phải đi Bệnh viện Tâm thần kinh tỉnh điều trị mấy đợt rồi”.
Sau khi hồ tiêu bị chết, nông dân trên địa bàn huyện Chư Sê phải cưa trụ để bán lấy tiền. Ảnh: V.H
Sau khi hồ tiêu bị chết, nông dân trên địa bàn huyện Chư Sê phải cưa trụ để bán lấy tiền. Ảnh: V.H
Cây hồ tiêu một thời giúp những làng quê trở nên trù phú thì nay cũng khiến bao gia đình phải oằn mình vì nợ nần. Nhiều hộ không chỉ vay ngân hàng mà còn vay nóng bên ngoài với lãi suất cao, lãi mẹ đẻ lãi con khiến cuộc sống của họ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. “Mình vay ngân hàng 150 triệu đồng để trồng hồ tiêu, nhưng giờ đây hồ tiêu chết hết, không có tiền trả lãi ngân hàng, mình phải vay nóng bên ngoài để trả bớt”-anh Rơ Lan Nhân (thôn Plei Lao, thị trấn Nhơn Hòa) rầu rĩ nói.
Theo thống kê, các chi nhánh ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã cho nông dân vay gần 4.000 tỷ đồng để trồng hồ tiêu, trong đó nợ xấu là hơn 450 tỷ đồng.
Những cuộc di cư buồn
 
Tuy nhiên, phân tích từ tình hình thực tế, ông Nguyễn Văn Khôi-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Blang (huyện Chư Sê) cho biết: Trên địa bàn xã có hơn 200 ha hồ tiêu bị chết nhưng không phải hộ nào có hồ tiêu chết cũng lâm vào cảnh nợ nần. Nhiều người dân trồng hồ tiêu từ hàng chục năm nay đã tích lũy được vốn và nguồn vốn dự phòng, đồng thời không chạy theo việc mở rộng diện tích nên việc hồ tiêu chết không ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống. 

Thời điểm cây hồ tiêu cho hiệu quả kinh tế cao, người trồng hồ tiêu không những thu về bạc tỷ mà còn giải quyết việc làm thời vụ cho hàng ngàn lao động. Thế nhưng, giờ đây, hàng ngàn nhân công trên địa bàn các huyện Chư Sê, Chư Pưh và Chư Prông đã phải bỏ vùng đất này đi nơi khác tìm việc làm.
Theo thống kê của UBND huyện Chư Pưh, tính đến tháng 4-2019, toàn huyện có 4.500 lao động rời quê hương đi đến các tỉnh khác mưu sinh. Qua 10 năm làm Trưởng thôn Hòa Hiệp (thị trấn Nhơn Hòa, huyện Chư Pưh), chưa bao giờ ông Trần Ngọc Thái thấy người dân thôn mình khó khăn như lúc này. Ông buồn bã cho hay: Thôn Hòa Hiệp hiện có đến 65% số người trong độ tuổi lao động phải đi nơi khác kiếm sống vì hồ tiêu chết, giá xuống thấp và nợ nần. Đặc biệt, trong thôn có 67 cặp vợ chồng bỏ nhà cửa, gửi con lại cho người thân hoặc dẫn con vào Bình Dương hoặc TP. Hồ Chí Minh tìm việc làm để kiếm tiền trả lãi ngân hàng.
Cùng chung hoàn cảnh cả gia đình ly tán vì cây hồ tiêu, chị Nguyễn Thị Kim Nga (thôn Hòa Hiệp) không giấu được nỗi chua xót: “Vợ chồng đứa em tôi đã phải bán nhà để trả nợ ngân hàng do vay tiền trồng hồ tiêu, thế nhưng vẫn không đủ. Năm 2018, vợ chồng nó đành gửi 2 đứa con cho tôi chăm sóc để vào miền Nam làm công nhân. Tôi thì ai thuê gì làm nấy, mỗi ngày công cũng chỉ được 100 ngàn đồng”.
Tại huyện Chư Sê cũng đã có hàng trăm lao động rời quê hương đi nơi khác kiếm việc làm do cây hồ tiêu chết và giá xuống thấp. Theo ông Nguyễn Văn Khôi-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Blang, xã có 2.335 hộ thì đến nay đã có 107 hộ đi khỏi địa bàn, ngoài ra còn có 300 lao động đi ra các tỉnh khác kiếm việc làm. Tuy nhiên, đây chỉ là con số mà xã thống kê được qua việc đăng ký tạm trú, tạm vắng cùng việc quản lý số người đến UBND xã làm các giấy tờ đi xin việc, còn các hộ tự ý ra đi thì xã không thể nắm hết.
Nhiều lao động thời vụ sống dựa vào việc thu hoạch hồ tiêu thuê cũng đành đi nơi khác tìm việc. Chị Ksor Blô (làng Tôn Vinh, thị trấn Nhơn Hòa) cho biết: “Trước đây dễ kiếm việc làm lắm, do người trồng hồ tiêu thuê cắt cành, bón phân, làm cỏ... được gần 200 ngàn đồng/ngày. Bây giờ không ai thuê nữa nên mình đành gửi 2 đứa con nhờ bố mẹ chăm sóc để vào miền Nam kiếm việc. Làng mình nhiều người đi miền Nam lắm”.
Những vùng đất trước đây trù phú nhờ hồ tiêu giờ đây đã xơ xác, tiêu điều. Trên đường từ huyện Chư Sê về Chư Pưh, chúng tôi gặp nhiều ngôi nhà đang treo biển bán. Nhiều ngôi nhà khang trang đã thưa vắng tiếng nói cười vì chủ nhân đã rời bỏ quê hương mưu sinh nơi đất lạ.
 VĨNH HOÀNG-LÊ NAM

Có thể bạn quan tâm

Bộ Tổng Tham mưu kiểm tra các cơ quan, đơn vị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai

Bộ Tổng Tham mưu kiểm tra các cơ quan, đơn vị Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai

(GLO)- Sáng 11-1, đoàn công tác của Bộ Tổng Tham mưu do Trung tướng Nguyễn Doãn Anh-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam làm trưởng đoàn đã kiểm tra sẵn sàng chiến đấu và công tác chuẩn bị đón Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai.
Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Gia Lai Huỳnh Quang Thái thăm và chúc Tết Đoàn Trinh sát miền Trung

Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Gia Lai Huỳnh Quang Thái thăm và chúc Tết Đoàn Trinh sát miền Trung

(GLO)- Chiều 9-1, đoàn công tác do Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Gia Lai Huỳnh Quang Thái làm trưởng đoàn đã đến thăm, chúc Tết Đoàn Trinh sát miền Trung (Cục Trinh sát, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng) nhân dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023. Cùng đi có lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường.
Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Huỳnh Thế Mạnh thăm, chúc Tết tại huyện Kbang và Đak Pơ

Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Huỳnh Thế Mạnh thăm, chúc Tết tại huyện Kbang và Đak Pơ

(GLO)- Ngày 6-1, đoàn công tác do Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Huỳnh Thế Mạnh làm trưởng đoàn đã đến thăm, chúc Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 gia đình Anh hùng Núp và 11 gia đình nguyên lãnh đạo tỉnh, chính sách, có công với cách mạng ở 2 huyện Kbang, Đak Pơ.
Giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19 tại huyện Chư Pưh

Giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19 tại huyện Chư Pưh

(GLO)- Chiều 28-12, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại huyện Chư Pưh. Bà Siu Hương-Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Trưởng đoàn giám sát chủ trì buổi làm việc.
Tặng sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế: Chương trình đậm tính nhân văn

Tặng sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế: Chương trình đậm tính nhân văn

(GLO)- Chương trình “Tặng sổ bảo hiểm xã hội (BHXH), thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) cho người có hoàn cảnh khó khăn“ do BHXH Việt Nam phát động ngày 23-11 vừa qua đã nhận được sự chung tay, góp sức của cộng đồng. Từ đây, nhiều người dân khó khăn đã nhận được món quà ý nghĩa nhân dịp Tết đến xuân về.
Xây dựng nông thôn mới bền vững ở Gia Lai: Cần giải pháp căn cơ, đồng bộ

Xây dựng nông thôn mới bền vững ở Gia Lai: Cần giải pháp căn cơ, đồng bộ

(GLO)- “Giải pháp xây dựng nông thôn mới (NTM) bền vững ở tỉnh Gia Lai“ là chủ đề của hội thảo khoa học do Tỉnh ủy tổ chức ngày 23-12 tại Hội trường 2-9 (TP. Pleiku). Dưới sự chủ trì của Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Trương Hải Long, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Lưu Trung Nghĩa và Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh Ngô Khắc Ngọc, hội thảo đã tập trung đánh giá những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp để triển khai có hiệu quả chương trình xây dựng NTM trong thời gian tới.
TP. Pleiku giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023

TP. Pleiku giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023

(GLO)- Sáng 22-12, ông Đỗ Việt Hưng-Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP. Pleiku chủ trì Hội nghị trực tuyến đến 22 điểm cầu tại các xã, phường nhằm kịp thời triển khai các Nghị quyết kỳ họp thứ tám, HĐND thành phố khóa XII và giao chỉ tiêu Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023.
Pleiku đề ra nhiều giải pháp phát triển kinh tế-xã hội năm 2023

Pleiku đề ra nhiều giải pháp phát triển kinh tế-xã hội năm 2023

(GLO)- Tại kỳ họp thứ 8 HĐND TP. Pleiku khóa XII (nhiệm kỳ 2021-2026) diễn ra ngày 20-12, bên cạnh đánh giá những kết quả đạt được, các đại biểu đã tập trung phân tích, làm rõ nguyên nhân tồn tại, hạn chế trong thực hiện nhiệm vụ năm 2022 và đề ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới. Đặc biệt, tại kỳ họp, HĐND thành phố đã thông qua 22 nghị quyết quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội năm 2023 và những năm tiếp theo.
Hội đồng nhân dân TP. Pleiku khai mạc kỳ họp thứ 8

Hội đồng nhân dân TP. Pleiku khai mạc kỳ họp thứ 8

(GLO)- Sáng 20-12, HĐND TP. Pleiku khóa XII (nhiệm kỳ 2021-2026) đã khai mạc kỳ họp thứ 8. Chủ trì kỳ họp có các ông: Trịnh Duy Thuân-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP. Pleiku; Nguyễn Đức Chín-Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP. Pleiku.
Thị xã Ayun Pa đạt và vượt 21/24 chỉ tiêu nghị quyết

Thị xã Ayun Pa đạt và vượt 21/24 chỉ tiêu nghị quyết

(GLO)- Ngày 16-12, Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã Ayun Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức Hội nghị lần thứ 11 (mở rộng) nhằm đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ công tác năm 2022, chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm năm 2023 và giải quyết một số công việc thuộc thẩm quyền.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch: Tháo gỡ ngay việc thiếu thuốc và vật tư y tế

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch: Tháo gỡ ngay việc thiếu thuốc và vật tư y tế

(GLO)- Ngày 15-12, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Nguyễn Thị Thanh Lịch chủ trì buổi làm việc với các sở, ngành, đơn vị về công tác y tế trên địa bàn tỉnh. Dự buổi làm việc có lãnh đạo Sở Y tế, Sở Tài chính, Bảo hiểm Xã hội tỉnh, các ban, ngành, đại diện các bệnh viện, trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố.
Trao tặng giấy khen cho 231 tập thể, cá nhân Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên

Trao tặng giấy khen cho 231 tập thể, cá nhân Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên

(GLO)- Chiều 14-12, Đài Khí tượng thủy văn (KTTV) khu vực Tây Nguyên tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ công tác năm 2023. Tham dự hội nghị có các ông: Lê Hồng Phong-Phó tổng cục trưởng Tổng cục KTTV (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Lê Văn Hưng-Giám đốc Đài KTTV khu vực Tây Nguyên, Trần Trung Thành-Phó giám đốc Đài KTTV khu vực Tây Nguyên, Huỳnh Minh Sở-Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai.