Emagazine

E-magazine Lễ mừng năm mới của đồng bào Bahnar: Độc đáo, nhân văn

Từ sáng sớm, dân làng Krông Hra đã xúng xính trong những bộ trang phục thổ cẩm truyền thống để chuẩn bị cho một trong những nghi lễ lớn nhất trong năm. 45 thành viên đội cồng chiêng và múa xoang đủ lứa tuổi, già trẻ, lớn bé nhanh nhẹn tập trung trước sân nhà rông với những chiêng trống. Rượu ghè thành từng cặp xếp hàng dài cả chục mét. Không khí lễ hội miên man chảy tràn trong mùa “ăn năm uống tháng”. Trò chuyện cùng chúng tôi, em Đinh Thị Chi (9 tuổi) cho hay: “Em tham gia tập luyện cùng đội cồng chiêng “nhí” đã 2 năm nay. Mỗi lần được khoác lên mình trang phục thổ cẩm để biểu diễn, em thấy mình rất đẹp”.

Như bao cộng đồng cư dân bản địa Tây Nguyên, người Bahnar ở huyện Đak Pơ có tín ngưỡng vạn vật hữu linh. Họ tin rằng, xung quanh mình có rất nhiều vị thần (Yàng). Trong các nghi lễ truyền thống, họ mời Yàng về chứng giám, trong đó có lễ cúng mừng năm mới (còn gọi là lễ Kcham-Atâu). Lễ này diễn ra trước vụ mùa đầu tiên trong năm để cầu xin các thần phù hộ dân làng mạnh khỏe, rắn rỏi đôi chân lên nương, lên rẫy; thời tiết mưa thuận gió hòa giúp cây lúa, bắp, mì… lên xanh, mùa màng bội thu.

Sau khi tiếng cồng chiêng rộn rã tấu lên mở đầu, giục gọi cộng đồng đến tham dự, chung vui, lễ cúng được tiến hành.

Trước biểu tượng thông linh là cây nêu cao vút, lời khấn tiếp tục được gửi đến các thần: “Bây giờ, chúng tôi gọi các thần chỉ đường dẫn lối cho dân làng không làm phải chỗ đất xấu, chọn được chỗ đất tốt để làm ăn, sinh sống luôn suôn sẻ. Hôm nay, chúng tôi cúng năm mới để cầu mong tất cả dân làng được bình an, ấm no. Từ trẻ nhỏ đến người già đừng để đau ốm, bệnh tật, đừng để chết chóc. Xin hãy luôn theo dõi, đem lại cho chúng tôi cái ăn, cái uống, có của để dành quanh năm, suốt tháng…”.

Sau khi các nghi lễ hoàn tất, những bài chiêng truyền thống tươi vui lại vang lên, cần rượu vít cong trong không khí giao lưu thân mật giữa người dân và khách mời. Không chỉ bày tỏ mong ước mưa thuận gió hòa, nghi lễ còn giúp thắt chặt tình đoàn kết giữa các thành viên trong cộng đồng, làm nên sự kết nối, giao hòa giữa con người với thiên nhiên.

Khẳng định lễ Kcham-Atâu rất quan trọng trong đời sống tinh thần của đồng bào Bahnar, già Đinh Pít chia sẻ: Từ hồi còn thanh niên, ông đã được người lớn tuổi hướng dẫn các bước tiến hành lễ cúng đúng với nghi thức truyền thống.

Phó Chủ tịch UBND xã Đinh Hvư cũng vui mừng cho biết, chính quyền xã luôn ủng hộ việc tổ chức các nghi lễ truyền thống của đồng bào Bahnar, như một cách chung tay giữ gìn bản sắc trước nguy cơ mai một.

Trao đổi về công tác phối hợp phục dựng, ông Nguyễn Ngọc Long-Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San-nhận định: “Thông qua hoạt động này, chúng ta có dịp nhìn lại một phần thực tế phong phú, đa dạng các giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu của dân tộc Bahnar. Việc phục dựng được tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá, bảo tồn các giá trị văn hóa phi vật thể, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Đây cũng là dịp để du khách hiểu thêm vẻ đẹp của vùng đất và người Gia Lai, là cơ hội quảng bá, xúc tiến du lịch tỉnh nhà”.

Có thể bạn quan tâm

Không gian trẻ - trải nghiệm vui

E-magazine Không gian trẻ - trải nghiệm vui

(GLO)- Những mô hình do giới trẻ khởi xướng như Phiên chợ cộng đồng đậm tinh thần “sống xanh” đến khu tích hợp giữa ăn uống với giải trí, hay tổ chức workshop mỗi ngày… mang đến nhiều trải nghiệm thú vị, thu hút nhiều độ tuổi tham gia.

Gia Lai: Hợp lực để bứt phá

E-magazine Gia Lai: Hợp lực để bứt phá - Kỳ cuối: Hành động ngay, không hô hào quyết tâm suông

(GLO)- Nhận diện chính xác tiềm năng lợi thế là cơ sở quan trọng để toàn hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân Gia Lai cùng chung sức đóng góp vào công cuộc dựng xây quê hương trong giai đoạn mới. Tất cả cùng bắt tay vào hành động, không hô hào theo kiểu quyết tâm suông.

Liên kết vùng sau sáp nhập: Nền tảng cho nông nghiệp bền vững

Liên kết vùng sau sáp nhập: Nền tảng cho nông nghiệp bền vững

(GLO)- Sau sáp nhập, Gia Lai có nhiều tiềm năng phát triển nông nghiệp nhờ đất đai rộng lớn, màu mỡ cùng điều kiện khí hậu thuận lợi. Để nền nông nghiệp phát triển theo hướng bền vững, tỉnh cần đề ra giải pháp căn cơ, nhất là hình thành các vùng liên kết sản xuất gắn với thị trường xuất khẩu.

Toàn cảnh giao thông kết nối của tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập

E-magazine Toàn cảnh giao thông kết nối của tỉnh Lâm Đồng sau sáp nhập

Khi sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ có không gian phát triển với nhiều tiềm năng. Để có thể phát huy tối đa những lợi thế thì hạ tầng giao thông đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, hạ tầng giao thông vẫn còn nhiều hạn chế cần được đầu tư để đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình mới.

Những người trẻ dân tộc thiểu số đong đầy tình yêu buôn làng-Kỳ 1: Bệ phóng cho những ước mơ

E-magazine Những người trẻ dân tộc thiểu số đong đầy tình yêu buôn làng-Kỳ 1: Bệ phóng cho những ước mơ

(GLO)- Đồng hành cùng sự sáng tạo, đổi mới của người trẻ, các tổ chức Đoàn-Hội trên địa bàn tỉnh Gia Lai không chỉ là điểm tựa vững chắc mà còn trở thành bệ phóng, giúp họ tự tin bứt phá, vượt qua giới hạn bản thân và lan tỏa giá trị văn hóa dân tộc sâu rộng trong cộng đồng.

Độc đáo ruộng bậc thang ở xã Dun

E-magazine Độc đáo ruộng bậc thang ở xã Dun

(GLO)- Ở xã Dun (huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai), những thửa ruộng bậc thang không chỉ là kết quả của quá trình lao động miệt mài mà còn thể hiện sự sáng tạo và khả năng thích nghi của người Jrai với thiên nhiên.

Thác Ông Bà reo ca giữa rừng xanh

E-magazine Thác Ông Bà reo ca giữa rừng xanh

(GLO)- Xã Ya Hội (huyện Đak Pơ) vốn được biết đến là vùng đất đa sắc màu văn hóa. Ngoài người Bahnar bản địa, Ya Hội còn có một số dân tộc phía Bắc. Đến thăm Ya Hội, du khách được trải nghiệm bên những con thác, dòng suối thơ mộng ẩn mình giữa núi non hùng vĩ. Và thác Ông Bà là một trong số đó.

Kể chuyện văn hóa Jrai qua chiếc gùi mộc

E-magazine Kể chuyện văn hóa Jrai qua chiếc gùi mộc

(GLO)- Hầu hết các già làng đều cho rằng gùi mộc mang vẻ đẹp nguyên sơ, thuần khiết, là tiền thân của những chiếc gùi hoa văn mang tính thẩm mỹ cao. Vậy nhưng, những người có thể làm ra được gùi mộc nguyên bản trong cộng đồng hiện nay khá hiếm.

Nữ kiến trúc sư đam mê nghệ thuật tạo hình

E-magazine Nữ kiến trúc sư đam mê nghệ thuật tạo hình

(GLO)- Với đôi tay khéo léo và khả năng sáng tạo, kiến trúc sư Nguyễn Thị Kiên Giang (SN 1988, tổ 7, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) đã biến những thỏi đất sét, tấm nhựa composite thành sản phẩm trang trí nội thất, được nhiều khách hàng ưa chuộng.

Vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai

E-magazine Vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai

(GLO)- Dù mới triển khai nhưng mô hình trồng nho hữu cơ kết hợp tham quan của anh Võ Hoàn Hảo (thôn Hưng Bình-Tân Hợp, xã Ia Yok, huyện Ia Grai) cho thấy nhiều triển vọng. Cuối năm 2024, nho đỏ không hạt Xgreen của anh được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao. Đây cũng là vườn nho OCOP đầu tiên ở Gia Lai.