Vì sao lại phải mong muốn một điều có cảm giác "tất, lẽ, dĩ, ngẫu" như vậy? Bởi liên quan đến biểu thuế lũy tiến, mức giảm trừ gia cảnh, các chi phí hợp lý cần được khấu trừ trước khi tính thuế thu nhập cá nhân và đặc biệt thời gian áp dụng... đã được kiến nghị, đề xuất, góp ý... rất nhiều lần trong suốt mấy năm qua. Từ góp ý trực tiếp trên nghị trường của các đại biểu Quốc hội, kiến nghị của cử tri các tỉnh, thành; đề xuất của các bộ, ngành cho tới ý kiến của chuyên gia thuế, chuyên gia kinh tế cũng như tiếng nói người nộp thuế... Không hề quá lời khi nói, dự thảo sửa đổi luật Thuế thu nhập cá nhân có lẽ là dự thảo luật được phân tích, mổ xẻ, kiến nghị, đề xuất nhiều nhất. Thế nhưng dự thảo mới nhất mà Bộ Tài chính đang lấy ý kiến lại gây thất vọng cho hầu hết mọi người. Đơn cử, việc giữ nguyên mức thuế suất 35% trong biểu thuế lũy tiến được đánh giá là quá cao so với các nước trong khu vực.
Trước đó, đã có rất nhiều đề xuất giãn, giảm bậc thuế và đặc biệt là bỏ mức thuế suất này vì được xây dựng cách đây 17 năm, đến nay đã lạc hậu so với thực tế. Hay mức giảm trừ gia cảnh Bộ đề xuất nâng lên 15,5 triệu đồng với người nộp thuế và 6,2 triệu cho người phụ thuộc; trong khi đa số kiến nghị là 18 triệu đồng cho người nộp thuế, còn người phụ thuộc tương ứng 60%. Chúng ta đều thấy, mức giảm trừ gia cảnh của Bộ Tài chính nếu được thông qua sẽ lạc hậu ngay khi áp dụng bởi mặt bằng giá cả đã tăng rất mạnh những năm qua. Đặc biệt, việc giữ nguyên lộ trình tới năm 2026 mới áp dụng luật thuế điều chỉnh cũng cho thấy nhà soạn thảo chưa tiếp thu các phân tích thấu đáo cũng như các kiến nghị hợp tình, hợp lý về thời gian áp dụng sớm để chia sẻ với người nộp thuế.
Tất nhiên, Bộ Tài chính có lý lẽ của mình và không phải góp ý nào cũng hợp lý. Thế nhưng nếu đồng loạt các cơ quan bộ, ngành, địa phương và chuyên gia... đều có chung một quan điểm thì cần phải xem xét thấu đáo. Ví dụ, bỏ mức thuế suất cao nhất trong biểu thuế lũy tiến nhận được sự tán thành của hầu hết mọi người, sao vẫn tiếp tục đưa vào? Hay đã gọi là giảm trừ gia cảnh thì phải thấu hiểu và chia sẻ với gia cảnh người nộp thuế. Vậy cơ quan thuế thấu hiểu thế nào khi đề xuất mới vẫn khiến người làm công ăn lương đóng thuế cao hơn cá nhân kinh doanh, cao hơn doanh nghiệp và tiếp tục gánh mức thuế lạc hậu sang tận năm sau?
Thuế thu nhập cá nhân liên quan đến hàng triệu người, trong đó 70% là người làm công ăn lương, những người đóng thuế tận tụy không thiếu một đồng trong suốt gần 2 thập niên qua. Cơ cấu nguồn thu ngày càng chiếm tỷ trọng lớn hơn trong tổng thu ngân sách nhà nước, thậm chí ngay ở những năm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh thì số thu vẫn tăng. Những kết quả đó nên là cơ sở, là động lực để cơ quan thuế lắng nghe người nộp thuế, tiếp thu các đề xuất, kiến nghị của cá nhân, tổ chức... trong quá trình lấy ý kiến. Thuế là nguồn thu quan trọng nên nuôi dưỡng nguồn thu để thu lâu dài, thu bền vững ổn định tài chính công còn quan trọng hơn.
Vì vậy, người nộp thuế lúc này rất mong Bộ Tài chính, đã lấy ý kiến đóng góp thì lắng nghe để từ đó điều chỉnh, xây dựng một luật thuế khoa học, công bằng; đồng bộ với chủ trương khoan sức dân, thu hút người tài, thúc đẩy sáng tạo khởi nghiệp... trong kỷ nguyên mới của đất nước.
Theo Nguyên Minh (TNPO)