(GLO)- Là khâu cuối cùng trong các giai đoạn đầu tư dự án nhằm giải quyết kịp thời nợ đọng trong xây dựng cơ bản (XDCB), để tất toán tài khoản của dự án, đưa giá trị tài sản của dự án vào hạch toán cho đơn vị sử dụng, bởi vậy, quyết toán vốn đầu tư là một trong những khâu quan trọng trong quá trình đầu tư. Tuy nhiên, ở cơ sở vẫn còn tồn tại một số vấn đề liên quan đến công tác này cần được giải quyết triệt để.
 |
| Thông qua việc quyết toán có thể đánh giá được kết quả quá trình đầu tư XDCB. Ảnh: H.D |
Từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 27/CT-TTg ngày 27-12-2013 về việc “Tăng cường, đẩy mạnh công tác quyết toán vốn đầu tư các dự án hoàn thành sử dụng vốn Nhà nước” và sự nỗ lực chỉ đạo, điều hành của UBND các cấp, các ngành, đến nay công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB trên địa bàn tỉnh đã dần đi vào nền nếp và đạt được kết quả đáng kể. Đợt giám sát của HĐND tỉnh vừa qua tại một số địa phương, có thể thấy, những dự án, công trình thuộc tỉnh quản lý đã hoàn thành đưa vào sử dụng trước 31-12-2010 đến nay cơ bản đã quyết toán xong. Một số công trình do cấp huyện quản lý và được giao cho cấp xã làm chủ đầu tư, vì nhiều lý do như hồ sơ lâu ngày bị thất lạc, thay đổi lãnh đạo và một số hạn chế của thời kỳ đầu phân cấp còn tồn đọng và chưa được giải quyết dứt điểm. Một số địa phương có số công trình chưa được quyết toán vốn, như huyện Chư Pah còn 12 công trình với tổng giá trị nghiệm thu, thanh toán tại Kho bạc là 1,72 tỷ đồng; huyện Ia Pa có 5 công trình với tổng giá trị nghiệm thu, thanh toán tại Kho bạc gần 1,3 tỷ đồng…
Đối với những công trình được triển khai từ đầu năm 2011 đến cuối năm 2014, số lượng công trình chưa được quyết toán vốn còn khá nhiều. Có thể đơn cử như TP. Pleiku còn 49 dự án, công trình chưa quyết toán các huyện: Ia Grai còn 57 công trình; Phú Thiện 92 công trình, Ia Pa 77 công trình… Có điều, những dự án, công trình này đều nằm trong số các dự án, công trình được gia hạn thời gian 4 tháng hoặc 6 tháng theo quy định. Những dự án, công trình còn lại từ khâu lập, thẩm tra, phê duyệt quyết toán cho từng dự án, công trình đều được thực hiện đúng và đầy đủ theo quy định hiện hành.
Tuy nhiên, đối với công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB tỉnh ta vẫn còn những hạn chế. Những năm trước đây, công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB chưa được quan tâm đúng mức, chậm quyết toán kéo dài dẫn đến tình trạng hồ sơ thất lạc. Việc thay đổi chủ đầu tư, hay nhà thầu mất khả năng tài chính đã bỏ trốn, phá sản, hoặc một số chủ đầu tư thiếu trách nhiệm trong việc đôn đốc lập báo cáo quyết toán vốn đầu tư XDCB… khiến công tác này bị ảnh hưởng. Việc bố trí chi phí cho công tác thẩm tra, kiểm toán quyết toán dự án hoàn thành chưa đầy đủ cũng làm chậm quyết toán vốn đầu tư dự án. Vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu buộc nhà thầu có trách nhiệm trong việc lập hồ sơ quyết toán công trình khi gặp sự cố, nhà thầu mất khả năng tài chính bỏ trốn, phá sản.
 |
Vấn đề phối hợp giữa các đơn vị chức năng có liên quan cũng cần phải xem lại. Bởi một số số liệu báo cáo về các dự án, công trình hoàn thành nhưng đến cuối năm 2014 chưa quyết toán của một số đơn vị chưa trùng khớp so với số liệu báo cáo của Kho bạc Nhà nước cấp huyện. Điển hình, tại huyện Ia Grai có 6 công trình hoàn thành chưa được quyết toán mà báo cáo của huyện chưa nêu, trong đó có công trình thảm nhựa đường tỉnh lộ 664 với kinh phí gần 5,1 tỷ đồng, hoàn thành năm 2007, lý do là Sở Tài chính chưa quyết toán. Ở huyện Phú Thiện, các công trình hoàn thành trước 31-12-2010 nhưng đến nay chưa quyết toán. UBND huyện báo cáo đã hoàn thành phê duyệt quyết toán và tất toán tài khoản. Còn sổ liệu báo cáo của Kho bạc cho thấy số dự án, công trình huyện Phú Thiện đã hoàn thành từ năm 2007-2010 nhưng chưa quyết toán là 166 công trình với tổng giá trị nghiệm thu và đã rút tại Kho bạc gần 37,3 tỷ đồng. Huyện Mang Yang cũng còn 2 công trình ứng trước kế hoạch từ năm 2005 và năm 2009 với tổng giá trị tạm ứng là 1,8 tỷ đồng chưa được quyết toán…
Rõ ràng, công tác quyết toán vốn đầu tư XDCB cần phải được chú trọng hơn nữa. Bởi vốn đầu tư XDCB là toàn bộ chi phí để đạt được mục đích đầu tư, bao gồm chi phí cho việc khảo sát, quy hoạch xây dựng, chuẩn bị đầu tư, thiết kế và xây dựng, mua sắm và lắp đặt thiết bị và các chi phí khác ghi trong tổng dự toán. Quaquyết toán vốn đầu tư XDCB có thể xác định rõ được số lượng, chất lượng, năng lực sản xuất và giá trị tài sản cố định mới tăng do đầu tư mang lại để có kế hoạch huy động, sử dụng kịp thời và phát huy hiệu quả của công trình XDCB. Thông qua việc quyết toán có thể đánh giá được kết quả quá trình đầu tư XDCB, các bên liên quan, đặc biệt là chủ đầu tư có thể rút kinh nghiệm nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng và tăng cường công tác quản lý vốn đầu tư phù hợp với tình hình hiện tại.
Hà Duy
