Ngày 27-10, Vương quốc Anh và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký kết một Thỏa thuận hợp tác quốc phòng trị giá 10,7 tỷ USD (8 tỷ bảng Anh), về việc cho phép Ankara mua 20 chiến đấu cơ Eurofighter Typhoon do Anh sản xuất.
Lễ ký kết diễn ra tại Ankara trong cuộc gặp giữa Thủ tướng Keir Starmer và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan.
Thỏa thuận này đánh dấu bước tiến quan trọng trong hợp tác quốc phòng giữa Anh và Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời khẳng định vai trò của liên minh Eurofighter trong việc cung cấp các giải pháp công nghệ quân sự tiên tiến cho các đồng minh NATO.
Ankara xem đây là một thương vụ then chốt trong lộ trình hiện đại hóa lực lượng không quân quốc gia. Mục tiêu của thương vụ là dần thay thế các phi đội F-16 đã cũ kỹ, đáp ứng yêu cầu nâng cao năng lực chiến đấu, đặc biệt trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ bị loại khỏi chương trình tiêm kích F-35 của Mỹ từ năm 2019.
Phía Anh coi đây là biểu tượng của chính sách đối ngoại “hướng Đông Nam Âu” của Thủ tướng Keir Starmer, đồng thời củng cố vai trò của Anh như một đối tác công nghiệp - an ninh chiến lược trong NATO sau giai đoạn Brexit.
Trước đó, vào tháng 7-2025, Anh và Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được thỏa thuận sơ bộ về việc mua 40 máy bay Eurofighter Typhoon, được phê duyệt bởi các thành viên của liên minh Eurofighter, bao gồm Đức, Italy và Tây Ban Nha, đại diện bởi các tập đoàn Airbus, BAE Systems và Leonardo.
Theo đánh giá từ một số nguồn tin quốc phòng, việc bàn giao lô máy bay Eurofighter Typhoon thế hệ mới đầu tiên cho Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ diễn ra sau 2030. Nguyên nhân là do quy trình hoàn thiện khung hợp đồng, công tác đào tạo phi công cũng như chuẩn bị các hạ tầng kỹ thuật cần thiết sẽ cần nhiều thời gian để triển khai đồng bộ.
Các chuyên gia địa bàn đánh giá, thỏa thuận này không chỉ là một hợp đồng vũ khí đơn thuần, mà còn phản ánh những dịch chuyển quan trọng trong cấu trúc an ninh khu vực châu Âu - Trung Đông và NATO.
Thổ Nhĩ Kỳ, hiện đang duy trì mối quan hệ tích cực nhất với các nước phương Tây trong nhiều năm qua, đã tích cực xúc tiến việc mua sắm các máy bay Eurofighter Typhoon, đồng thời bày tỏ mong muốn sở hữu thêm các máy bay F-35 do Mỹ sản xuất.
Thỏa thuận được thực hiện trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ đang nỗ lực hiện đại hóa lực lượng không quân, tận dụng các máy bay chiến đấu tiên tiến để thu hẹp khoảng cách với các đối thủ khu vực, đặc biệt là Israel - quốc gia đã tiến hành nhiều cuộc tấn công tại khu vực Trung Đông trong năm nay.