Đầu tư FDI: Được và mất

Theo dõi Báo Gia Lai trênGoogle News
(GLO)- Cái được lớn nhất từ đầu tư FDI (đầu tư trực tiếp nước ngoài) dĩ nhiên là những sản phẩm sản xuất tại Việt Nam được tiêu thụ ở thị trường trong nước và xuất khẩu ra thị trường thế giới. Nhà nước thu được tiền thuế (cũng có nhiều doanh nghiệp FDI tìm mọi cách lách thuế hoặc khai lỗ rồi chuyển tiền ra nước ngoài), công nhân Việt Nam có việc làm. Nhưng cái chưa được là sự phát triển của nền công nghiệp nội địa Việt Nam.
Gần như các doanh nghiệp Việt Nam chưa có đủ khả năng để tham gia vào chuỗi cung ứng giá trị FDI, một chuỗi cung ứng mang tầm vóc toàn cầu. Ở đây có 2 mặt: một mặt, nền công nghiệp phụ trợ của Việt Nam còn quá yếu; mặt khác, các doanh nghiệp FDI nước ngoài “giành giật” hết những thị phần béo bở trong chuỗi cung ứng, thẳng tay gạt các doanh nghiệp Việt Nam ra ngoài.
Sản xuất (thực chất là lắp ráp) xe ô tô ở Việt Nam do các doanh nghiệp lớn nước ngoài thực hiện- Ảnh nguồn internet
Sản xuất (thực chất là lắp ráp) xe ô tô ở Việt Nam do các doanh nghiệp lớn nước ngoài thực hiện- Ảnh nguồn internet
Đây là cuộc chơi thực sự máu lửa, chứ không phải là chuyện “vỗ tay” trong các cuộc hội thảo hay hội nghị về xúc tiến đầu tư. Lâu nay, chúng ta quá đơn giản khi nghĩ về FDI, mà trong thực tế, “thương trường” lại luôn luôn là “chiến trường”, một chiến trường tuy không đổ máu nhưng có thể “mất cả chì lẫn chài”, có thể bị phá sản một cách dễ dàng khi người ngoài lấn ép.
FDI luôn có 2 mặt như thế, nhưng mặt tích cực nhất của nó thì Việt Nam vẫn chưa tận dụng được. Đó là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng cả nội địa lẫn toàn cầu và trong quá trình tham gia sẽ phát triển ngành công nghiệp phụ trợ cung ứng nội địa của mình tới mức có thể thu lợi lớn nhất từ đó. Còn một khi đã không tham gia được, chỉ cung ứng lặt vặt, thu lợi nhỏ nhoi, thì chưa thể nói đầu tư FDI mang lại lợi ích lớn cho công nghiệp Việt Nam, cho cả nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Lấy ví dụ dễ thấy nhất là sản xuất (thực chất là lắp ráp) xe ô tô ở Việt Nam do các doanh nghiệp lớn nước ngoài thực hiện. Bao nhiêu năm trời, Việt Nam tạo rất nhiều điều kiện ưu đãi, thế nhưng ngành công nghiệp ô tô “Made in Viet Nam” thì chẳng thấy đâu! Bây giờ mới có Vingroup tự sản xuất ô tô mang nhãn mác Việt Nam nhưng họ đâu phải FDI?
Cũng như thế, Trường Hải là một doanh nghiệp trong nước, có liên doanh với nước ngoài, nhưng vẫn là doanh nghiệp trong nước. Năm ngoái, họ nộp cho ngân sách nhà nước hơn 14 ngàn tỷ đồng. Liệu có doanh nghiệp FDI sản xuất ô tô nào trong nước theo kịp?
Gia Lai còn nhiều hạn chế trong thu hút đầu tư nước ngoài bởi nhiều nguyên nhân. Nhưng cũng đừng vì thế mà “sốt ruột” khi bằng mọi giá thu hút đầu tư nước ngoài. Vì như thế, lợi sẽ bất cập hại. Tôi nghĩ, với 5 doanh nghiệp FDI đang sản xuất tại Gia Lai, nếu quản lý tốt, nếu họ sản xuất và kinh doanh tốt thì sẽ là kinh nghiệm quý báu để sau một thời gian phát triển thêm những doanh nghiệp FDI mới. Nhưng cũng đừng quá háo hức trước lời hứa “sẽ có làn sóng mới đầu tư FDI vào Gia Lai”, vì địa phương sẽ lãnh đủ nếu những doanh nghiệp FDI đầu tư vào “có vấn đề”. Mà bây giờ, “vấn đề” thì nhiều lắm, bắt đầu từ môi trường, rồi tới hiệu quả kinh tế hay họ có là động lực thật sự cho phát triển kinh tế ở địa phương hay không? Bao nhiêu câu hỏi không thể trả lời ngay một lúc. Vì thế, cần rất chặt chẽ trong khâu thẩm định các nhà đầu tư. Kinh nghiệm thất bại ở nhiều địa phương khác trong nước cho chúng ta bài học xương máu ấy.  
Thanh Thảo

Có thể bạn quan tâm

Toyota Avanza Premio sở hữu diện mạo mạnh mẽ và năng động

Toyota Avanza Premio 2022: Xe cho người tiết kiệm, giá trên 617 triệu đồng

(GLO)- Toyota Avanza Premio là mẫu MPV nhập khẩu từ Indonesia, được phát triển dựa trên nền tảng khung gầm DNGA của Daihatsu, mang đến một sự thay đổi mạnh mẽ trong thiết kế ngoại và nội thất. Xe sở hữu hai tùy chọn cấu hình là số sàn MT giá hơn 617 triệu đồng và CVT giá trên 617 triệu đồng.

GAC M6 Pro-Sự lựa chọn MPV giá dưới 1 tỷ đồng dành cho gia đình đông người

GAC M6 Pro-Sự lựa chọn MPV giá dưới 1 tỷ đồng dành cho gia đình đông người

(GLO)- Tại triển lãm ôtô Việt Nam 2024 (VMS 2024) ở TP. Hồ Chí Minh, GAC giới thiệu mẫu MPV GAC M6 Pro với hai phiên bản GL và GS. Đây là dòng MPV nhập khẩu từ Trung Quốc với thiết kế vuông vức và tiện ích hiện đại, hứa hẹn là một lựa chọn hấp dẫn trong phân khúc MPV có giá dưới 1 tỷ đồng.

Suzuki Ertiga: Mẫu MPV tiết kiệm nhiên liệu với động cơ hybrid, giá khởi điểm từ 596 triệu đồng

Suzuki Ertiga: Mẫu MPV tiết kiệm nhiên liệu với động cơ hybrid, giá khởi điểm từ 596 triệu đồng

(GLO)- Suzuki Ertiga 2022 là một trong những mẫu MPV cỡ nhỏ phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt ở phân khúc xe gia đình. Với động cơ hybrid nhẹ, Suzuki Ertiga không chỉ mang lại khả năng vận hành ổn định mà còn tiết kiệm nhiên liệu vượt trội so với các mẫu xe cùng phân khúc.