Công trình thủy điện An Khê- Ka Nak được khởi công từ năm 2005, là công trình trọng điểm của quốc gia và dự kiến sẽ chặn dòng vào cuối tháng 8-2010. Tuy vậy, kế hoạch đó có thể sẽ khó đạt được khi công tác bồi thường, hỗ trợ cho người dân và việc tái định canh, định cư vẫn còn nhiều vướng mắc…
Quyền lợi người dân chưa được đảm bảo
Hiện nay, một số hộ dân vẫn tiếp tục khiếu nại, đề nghị thu hồi đất ốc đảo, đất bán ngập, đất sản xuất nông nghiệp không có đường đi khi chặn dòng tại làng Groi (thị trấn Kbang, huyện Kbang, Gia Lai). Vì để đến được nơi sản xuất, người dân phải di chuyển hơn 20 km bằng đường bộ, còn nếu bằng đường thủy gần 1 km, nhưng người dân không quen với loại phương tiện này và nguy hiểm đến tính mạng trong mùa mưa lũ.
Mặc dù UBND huyện Kbang đã có văn bản đề nghị chủ đầu tư bồi thường diện tích đất nói trên và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng đã có Công văn số 4815/EVN-QLXD giao cho Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 xây dựng phương án làm đường giao thông vào khu sản xuất hoặc đền bù nhưng hiện Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 vẫn chưa có phương án giải quyết. Sau đó, UBND tỉnh cũng đã có văn bản đề nghị EVN thu hồi và bồi thường theo giá hiện hành 134,6 ha đất không có đường đi và giao cho địa phương quản lý để trồng rừng nhưng mọi việc vẫn đang rơi vào im lặng.
 |
| Làng tái định cư xã Đak Smar. Ảnh: Lê Anh |
Một vấn đề khác là các hộ dân có đất thu hồi ngày 31-12-2008 và phương án phê duyệt bồi thường ngày 31-12-2009, nhưng đến ngày 28-1-2010, Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 mới trả tiền, gây thiệt hại cho người dân. Do vậy, nhân dân không chấp nhận đơn giá bồi thường cũ mà phải theo giá của thời điểm năm 2010. Thắc mắc này đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Quyết định 56/QĐ-UBND của Ủy ban Nhân dân tỉnh quy định hỗ trợ hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp, còn Nghị định 64 của Chính phủ lại quy định phải có hộ khẩu thường trú tại địa phương. Do vậy, Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 băn khoăn trong việc hỗ trợ, đền bù.
Ngoài vướng mắc về vấn đề bồi thường, hỗ trợ, việc xây dựng các hạng mục thiết yếu tại các khu tái định cư như: Nhà sinh hoạt cộng đồng, sân, đường bê tông vào trụ sở xã, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa xã vẫn chưa được đầu tư xây dựng đúng mức.
Cần sớm ổn định cuộc sống cho nhân dân
Ngày 3-8-2010, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thế Dũng có buổi làm việc với UBND huyện Kbang và Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 để tìm cách tháo gỡ những vướng mắc nêu trên. Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thế Dũng chỉ đạo: Bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái định canh, định cư dù có những bước chuyển biến nhưng còn nhiều bất cập. Ủy ban Nhân dân tỉnh đề nghị Ban Quản lý Dự án Thủy điện 7 nhanh chóng xem xét đền bù cho người dân có đất sản xuất tại ốc đảo, đất bán ngập và không có đường đi. Tuyệt đối không cấp thuyền cho nhân dân đi lại vì người dân không quen nên sẽ gặp nhiều nguy hiểm. Nếu Ban Quản lý không giải quyết được tỉnh sẽ có ý kiến với Trung ương để tìm ra cách giải quyết tối ưu nhất.
Việc áp giá đền bù, Ban phải thống nhất phương án với nhân dân, trả tiền chậm ngày nào tính theo lãi suất ngân hàng ngày đó. Các hạng mục thiết yếu phải được nhanh chóng hoàn thiện đảm bảo cuộc sống cho nhân dân. Ủy ban Nhân dân huyện và Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 phối hợp thực hiện bồi thường cho những người nhiều đất bị thu hồi để điều phối cho những người chưa có đất sản xuất, giải quyết trong thời gian sớm nhất để ổn định cuộc sống cho nhân dân…
Chủ trương đã có, phương án cũng được đề ra, nhưng đến khi nào mới triển khai để cuộc sống người dân được đảm bảo?
Lê Anh
| Tính đến cuối tháng 7-2010, diện tích đất mà dự án thủy điện An Khê- Ka Nak đã thu hồi, bồi thường, hỗ trợ là 2.148,47ha cho 1.080 hộ dân, với tổng kinh phí là 198,73 tỷ đồng. Ban Quản lý dự án Thủy điện 7 và UBND huyện Kbang cũng đã xây dựng 4 khu tái định cư để chuyển dân đến nơi ở mới ở ngã ba cây xoài 43 hộ (làng Cam, xã Đak Smar), làng Kruối 1 là 102 hộ (xã Đak Smar), 96 hộ ở làng Chợt (xã Lơ Ku) và 56 hộ tại Dốc Lồ Ô, làng Kruối 2+làng Kbang (xã Lơ Ku). Riêng khu tái định cư tại trung tâm xã Đak Smar của 48 hộ dân đến cuối tháng 8-2010 sẽ đưa vào sử dụng. Cùng với đó, 5 khu tái định canh cũng được xác định, với diện tích bình quân gần 1,9 ha/hộ dân đang được triển khai. |
