(GLO)- Cùng với những “Con mèo trèo lên cây cau…”, “Bao giờ cho đến tháng ba…”, người Việt từ thế hệ 7X trở ngược rất ít người không thuộc bài ca dao này: Con gà cục tác lá chanh/Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi/Con chó khóc đứng khóc ngồi/Bà ơi đi chợ mua tôi đồng riềng/Con trâu khóc ngả khóc nghiêng/Con chó có riềng để tỏi phần tôi.
Cha ông đã truyền dạy cho chúng ta rất nhiều kinh nghiệm sống: từ nết ăn, nết ở, đi đứng nói năng tới hành vi ứng xử trong đời sống. Vẫn biết để có nền văn hóa ẩm thực thì phải trải qua hàng ngàn năm. Cái gì làm gia vị cho thức món gì, kết hợp với nhau ra sao như là sự mặc định. Làm trái đi sẽ… choãi, thậm chí nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng. Nhưng những bài học ấy qua tục ngữ, thành ngữ, ca dao thì lại rất hiếm hoi. Có thể do kiến văn hạn hẹp, tôi lục mãi trong trí nhớ mới được một câu: “Đành rằng canh cải nấu gừng/Không ăn thì chớ xin đừng mỉa mai”. Nhưng câu ca dao này, một mặt nói về kinh nghiệm nấu nướng nhưng sâu xa hơn, nó là một ẩn dụ đề nghị cách ứng xử nhân văn giữa người và người.
Trở lại bài ca dao có năm nhân vật: người bà sắp đi chợ và lũ gà, lợn, chó, trâu. Những gia cầm, gia súc này đã được nhân cách hóa để suy nghĩ, đi đứng, nói năng như con người. Với thái độ rất bình tĩnh, thanh thản, vui vẻ, thậm chí dỗi hờn, lo lắng sợ quên, sợ nhầm, chúng dặn “bà” mua cho mình một món hàng. Những thứ này rất dễ kiếm: có thể có sẵn trong vườn nhưng cứ là phải “chợ” cho nó hoành tráng. Có thể nói “cục tác” là ngôn ngữ của gà, “ủn ỉn” là ngôn ngữ lợn. Nói khác đi, hễ nghe những âm thanh ấy là người ta lập tức nghĩ ngay đến chúng. Hai con vật còn lại, ở cấp độ tha thiết hơn.
Tình cảm của chúng, theo tiếng khóc mà dần tăng lên. Và cũng thật tài tình, tác giả dân gian đã miêu tả tiếng khóc từ xa xưa mà đến nay còn nguyên vẹn tinh khôi, lấp lánh sáng tạo ngôn từ: “khóc đứng khóc ngồi”, “khóc ngả khóc nghiêng”. Điều gì làm cho cảm xúc của chúng ghê gớm đến như vậy? Xin thưa, điều mà ai cũng đã biết, đấy là những món “tùy táng” khi chúng lìa cõi tạm. Cứ theo tinh thần của bài ca dao, nếu có những thứ ấy đi kèm thì sẽ là cơ hội cuối cùng dâng hiến cho gia chủ; không có những thứ ấy thì chúng chết sẽ không nhắm được mắt, oan ức và tức tưởi, phí hoài.
Cũng như những người đã trưởng thành, những gà, lợn, chó, trâu trong bài ca dao ý thức rất cao về sự sống-chết, ý thức cao về quy luật của tạo hóa. Chúng lo lắng hậu sự, không phải cho chúng mà cho những người hưởng thụ chúng, làm sao để có một cái chết hợp lý nhất và tràn đầy tinh thần dâng hiến nhất.
Bài ca dao đã đem lại một kinh nghiệm gia vị và một bài học về lẽ tử-sinh.
(GLO)- Phát huy lợi thế là trung tâm vùng kinh tế phía Đông Nam tỉnh, sau hơn 11 năm thành lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, sự quyết tâm của chính quyền và sự đồng lòng của người dân, thị xã Ayun Pa đã từng bước khai thác tiềm năng và nội lực, đạt nhiều thành tựu quan trọng.
(GLO)- Năm 2018, thời tiết diễn biến phức tạp, giá cả các mặt hàng nông sản giảm đã ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống nhân dân trên địa bàn huyện Ia Grai. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy, sự giám sát của HĐND huyện, sự điều hành của UBND huyện, kinh tế-xã hội huyện vẫn tiếp tục chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả tích cực.
(GLO)- Sau 30 năm thành lập, huyện Kông Chro đã có sự phát triển mạnh mẽ, đầy hứa hẹn. Bộ mặt đô thị và nông thôn đang đổi mới từng ngày, đời sống nhân dân các dân tộc trong huyện từng bước được cải thiện và nâng cao.
(GLO)- Ưa xê dịch và khám phá những cung đường, những người bạn gặp nhau giữa miền Thượng, rồi bàn với nhau cùng làm gì đó cho vùng đất này để chuyến đi thêm ý nghĩa. Hành trình
(GLO)- Sau 15 năm thành lập, kinh tế-xã hội của huyện Đak Pơ có bước phát triển vượt bậc. Đời sống người dân ngày một cải thiện. Có được kết quả này là nhờ các nguồn lực đầu tư của Nhà nước, đặc biệt, Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân và nông thôn đã tạo động lực giúp vùng đất thuần nông Đak Pơ phát triển mạnh mẽ.
(GLO)- Năm 2010, có dịp vào tham quan khu Hoàng thành Thăng Long khi UNESCO vừa công nhận là Di sản văn hóa thế giới, lúc đi qua Chính Bắc Môn, một trong 5 cổng thành còn lại của di tích, tôi bỗng nhớ đến câu thơ:
(GLO)- Công quốc Monaco nằm ở một eo biển nhỏ phía Nam nước Pháp, bên bờ biển Côte dAzur, nước Pháp bao quanh 3 mặt, mặt còn lại giáp biển Địa Trung Hải. Với diện tích chỉ vỏn vẹn 2,02 km2, Monaco là quốc gia nhỏ thứ 2 thế giới (chỉ sau Vatican), dân số 38.000 người-nằm trong top 10 quốc gia có dân số ít nhất thế giới. Tuy nhỏ về diện tích và ít về dân số nhưng quốc gia này có đến 1/3 dân số là triệu phú và rất nhiều tỷ phú, không có người nghèo, được các tổ chức quốc tế đánh giá là quốc gia có tỷ lệ triệu phú cao nhất thế giới. Do vậy, Monaco được mệnh danh là đất nước của những triệu phú đô la.
(GLO)- Kết thúc năm 2018, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Ia Pa đã thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kinh tế-xã hội. Niềm vui được nhân đôi khi người dân Ia Pa được mùa lúa và mì.
(GLO)- Chúng ta quyến luyến chia tay năm Mậu Tuất, bước sang Xuân mới Kỷ Hợi 2019. Với Gia Lai, năm Mậu Tuất 2018 ghi dấu ấn đặc biệt trên nhiều lĩnh vực, thể hiện rõ quyết tâm vượt qua khó khăn, thách thức, khát vọng vươn lên chinh phục những tầm cao mới của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
(GLO)- Trong tâm thức của người Việt hàng thế kỷ nay, Nhật là dân tộc có nhiều điều đáng học. Tư tưởng duy tân từ cụ Phan Chu Trinh và kế tiếp là phong trào Đông Du của Phan Bội Châu in đậm sử sách, ăn sâu tư duy thế hệ chúng tôi. Vì vậy, được đến nước Nhật, tận thấy cuộc sống của người Nhật từ lâu là ước muốn của nhiều người.
(GLO)- Năm qua, đồng chí Dương Văn Trang-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã liên tục đi kiểm tra, thị sát cơ sở, nhất là các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số để nắm tình hình, giúp cấp ủy, chính quyền cơ sở kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ. Qua đó đã tăng cường sức mạnh đoàn kết, đẩy nhanh phát triển kinh tế, ổn định đời sống nhân dân, nâng cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ.
(GLO)- Đảng bộ, chính quyền TP. Pleiku tập trung triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm sớm hoàn thành mục tiêu trở thành đô thị loại I trực thuộc tỉnh.
(GLO)- Ở xứ cao nguyên này, mưa thì dằng dặc, triền miên, nắng thì hoang hoải, kiệt cùng. Những khoảnh khắc xuân-hạ-thu-đông dường như chỉ đỏng đảnh ghé qua chớp nhoáng trong một thời khắc nào đó, mà nếu hững hờ, sẽ khó lòng mà nhận ra.
(GLO)- Yêu thích nghệ thuật trà đạo và triết lý Phật giáo, anh Võ Thanh Hưng đã quyết tâm xây dựng một không gian thưởng thức trà đúng chất xưa. Nét xưa ấy thể hiện ngay từ cái tên Hồn Gỗ của quán cho đến cách mà anh ngồi đối ẩm cùng những người trót mê đắm hậu vị ngọt mát của các loại trà Việt.
(GLO)- Năm 2018, Gia Lai tiếp tục là điểm đến lý tưởng của các nhà đầu trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Minh chứng là qua 2 lần tỉnh tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư với TP. Hồ Chí Minh, kết quả đạt được đều rất khả quan với nhiều dự án đã được phê duyệt quyết định chủ trương đầu tư.
(GLO)- Bên cạnh việc đầu tư phát triển kinh tế-xã hội, những năm qua, huyện Chư Sê đã tập trung mọi nguồn lực để quy hoạch, chỉnh trang đô thị, tu sửa, nâng cấp hệ thống đường giao thông, vỉa hè… nhằm hướng tới mục tiêu trở thành thị xã trước năm 2020.
(GLO)- Phát huy lợi thế là trung tâm vùng kinh tế phía Đông Nam tỉnh, sau 10 năm thành lập, thị xã Ayun Pa đã từng bước khai thác tiềm năng và nội lực, đạt được nhiều thành tựu quan trọng.
(GLO)- Năm 2017, huyện Chư Pưh đã triển khai nhiều giải pháp phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng-an ninh và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Cụ thể, giá trị tăng trưởng kinh tế ước đạt 10,05%. Trong đó, nông-lâm nghiệp, thủy sản tăng 6,6%, công nghiệp-xây dựng tăng 12,92%, dịch vụ tăng 13,96%; thu nhập bình quân đầu người đạt 39,31 triệu đồng/năm. Tổng thu ngân sách trên địa bàn hơn 282 tỷ đồng, đạt 104,28% kế hoạch. Tổng diện tích gieo trồng toàn huyện là 23.585,7 ha, đạt 101,31% kế hoạch.
(GLO)- Tăng cường hoạt động phòng-chống dịch, đẩy mạnh công tác truyền thông, giáo dục để người dân chủ động giám sát dịch tễ; triển khai có hiệu quả các dự án thuộc Chương trình mục tiêu y tế-dân số, tập trung chỉ đạo nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh, đặc biệt tại tuyến y tế cơ sở; phát triển và mở rộng dịch vụ, kỹ thuật y tế tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận với dịch vụ y tế có chất lượng...
(GLO)- Ngày trước, khi nói về Bộ đội Biên phòng, người ta nghĩ ngay đến hình ảnh chú chiến mã phi nước đại trên đỉnh núi cao xa. Tuy nhiên, lính Biên phòng không chỉ có ngựa mà còn sở hữu một lực lượng rất đặc biệt, đó là những chú chó nghiệp vụ cực kỳ nhanh nhạy, thông minh. Những ngày đầu Xuân Mậu Tuất, chúng tôi có dịp lên xã Ia Mơr (huyện Chư Prông) thăm Cụm Cơ động Chó nghiệp vụ 3-Bộ đội Biên phòng thực hiện nhiệm vụ trên toàn tuyến biên giới các tỉnh Tây Nguyên.
