Theo dự thảo, tất cả nhà giáo đều được hưởng “hệ số lương đặc thù”. Lý giải cho đề xuất này, Bộ GD-ĐT cho biết, lương của nhà giáo chưa được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp, thậm chí đa số nhà giáo đang xếp ở thang lương thấp hơn.
Theo đó, nhà giáo và các viên chức nói chung hiện được áp dụng Bảng lương chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, viên chức trong các đơn vị sự nghiệp của Nhà nước (Bảng 3). Bảng 3 có 10 thang lương sắp xếp theo thứ tự từ thấp đến cao, nhưng chỉ có 3 chức danh nhà giáo được áp dụng lương của viên chức loại A3 là giảng viên đại học cao cấp, giảng viên giáo dục nghề nghiệp cao cấp, giáo viên giáo dục nghề nghiệp cao cấp, chiếm khoảng 1,17% so với tổng số nhà giáo.
Trong khi tỷ lệ này ở các ngành, lĩnh vực khác khoảng 10% so với tổng số viên chức của ngành, lĩnh vực (chức danh cao cấp). Số chức danh nhà giáo cao cấp còn lại (hạng I ở cấp mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên, dự bị đại học) chiếm khoảng 8,83% so với tổng số nhà giáo, chỉ được xếp lương của viên chức loại A2 (tương đương chức danh viên chức chính của các ngành, lĩnh vực khác).
Bộ GD-ĐT cho rằng lương của hầu hết nhà giáo (trừ giảng viên cao đẳng, đại học, giáo viên giáo dục nghề nghiệp) đang xếp thấp hơn viên chức các ngành y tế, xây dựng, giao thông vận tải, tư pháp, văn hóa - thể thao, khoa học - công nghệ, thông tin - truyền thông… Như vậy, việc xếp lương của nhà giáo hiện không bảo đảm tương quan giữa các ngành, nghề mặc dù có cùng yêu cầu trình độ đào tạo. Do vậy, bộ đề xuất hệ số đặc thù 1,25 với giáo viên mầm non, 1,15 với giáo viên phổ thông; 1,2-1,3 với giáo viên dạy học sinh khuyết tật, hòa nhập, trường nội trú. Nếu được thông qua, lương tháng của giáo viên sẽ từ 6,14 đến 18,66 triệu đồng, tăng phổ biến 1-2 triệu đồng so với hiện nay. Cùng với đó, giáo viên còn được hưởng một hoặc một số loại phụ cấp, như phụ cấp thâm niên (tính sau 5 năm công tác, mỗi năm 1%), phụ cấp ưu đãi nghề (35%-70%), phụ cấp độc hại...
Đề xuất nhà giáo được hưởng “hệ số lương đặc thù” đang tạo nhiều ý kiến tranh luận. Nhiều ý kiến so sánh nhân viên y tế làm việc vất vả gấp nhiều lần, trực đêm, trực lễ, đối mặt rủi ro, nhưng lương lại thấp hơn. Trong bối cảnh hiện nay, bất cứ đề xuất nào cũng cần tính đến sự hài hòa giữa các ngành nghề trong xã hội để không tạo nên sự so sánh. Một số đại biểu Quốc hội cũng thể hiện quan điểm thận trọng trước đề xuất này của Bộ GD-ĐT. Không ít đại biểu lưu ý, phải tính đến sự hài hòa giữa tiền lương giữa các ngành nghề, tính đến lộ trình thực hiện, đánh giá nguồn lực để bảo đảm khả thi trong triển khai, bởi số lượng nhà giáo, nhân viên trong các cơ sở giáo dục công lập là rất lớn.
Luật Nhà giáo đã quy định “lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp”. Chính sách tiền lương là giải pháp then chốt để góp phần thu hút người giỏi trở thành nhà giáo, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo, từ đó nâng cao chất lượng GD-ĐT. Tuy nhiên, với một chính sách đang nhận được sự quan tâm lớn của xã hội, nên chăng cần có báo cáo đánh giá tác động từ Bộ GD-ĐT để có thể thuyết phục xã hội. Bởi, chính Bộ GD-ĐT cũng thừa nhận, việc xếp lương của nhà giáo chỉ có thể giải quyết căn cơ khi Chính phủ ban hành chính sách tiền lương mới và thực hiện sắp xếp lại thang lương của nhà giáo cùng các viên chức ngành khác…
Theo LÂM NGUYÊN (SGGPO)