Xây dựng bệnh viện vệ tinh: Cơ hội và khó khăn

(GLO)- Với mục tiêu giảm quá tải bệnh viện tuyến trên, nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh ở các bệnh viện tuyến dưới, Bộ Y tế đã triển khai Đề án Bệnh viện vệ tinh giai đoạn 2013-2020. Trong giai đoạn 2016-2020 (đợt 2), Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã thực hiện đề án trên với việc trở thành bệnh viện vệ tinh chuyên khoa ung bướu của Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội); bệnh viện vệ tinh chuyên khoa tim mạch của Bệnh viện Tim Hà Nội. Tuy nhiên, để thực hiện đề án này có hiệu quả thì cũng rất cần sự nỗ lực từ nhiều phía.

“Đòn bẩy” để đào tạo chuyên sâu

Theo quy định của Bộ Y tế, việc một đơn vị được chọn làm bệnh viện vệ tinh phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới chuyên khoa, chương trình mục tiêu quốc gia về y tế; có điều kiện cơ sở vật chất, trang-thiết bị, nhân lực, năng lực chuyên môn, đủ khả năng phát triển thành vệ tinh theo yêu cầu chuyên môn của chuyên khoa được lựa chọn; có tỷ lệ chuyển tuyến lên bệnh viện tuyến trên cao…
 

Các bác sĩ chữa bệnh bằng kỹ thuật can thiệp tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Ảnh: P.L

Việc chuyển giao kỹ thuật được triển khai thực hiện từng bước, bao gồm: cử cán bộ, bác sĩ đi đào tạo, học tập dài hạn tại các bệnh viện hạt nhân; chuyển giao các gói kỹ thuật chuyên sâu của bệnh viện hạt nhân cho các bệnh viện vệ tinh. Các chuyên gia, bác sĩ của bệnh viện hạt nhân sẽ trực tiếp “cầm tay chỉ việc” cho các cán bộ, bác sĩ được đào tạo. Sau quá trình đào tạo, đội ngũ này có thể tiến hành thực hiện kỹ thuật tại các bệnh viện vệ tinh.

Sau gần 1 năm thực hiện Đề án bệnh viện vệ tinh, nhiều cán bộ, bác sĩ của Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã được tạo điều kiện đi học tập dài hạn tại các bệnh viện hạt nhân, các gói kỹ thuật cũng đã được 2 bệnh viện hạt nhân chuyển giao. Cụ thể, với chuyên khoa tim mạch, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã cử cán bộ luân phiên đi học nâng cao trình độ chuyên môn về  tim mạch cơ bản và cấp cứu tim mạch; siêu âm tim mạch; tim mạch can thiệp, bảo dưỡng vận hành các trang-thiết bị. Với chuyên khoa ung bướu, từ khi trở thành bệnh viện vệ tinh của Bệnh viện Bạch Mai, các cán bộ, bác sĩ sẽ được đào tạo nâng cao năng lực, đồng thời được chuyển giao các kỹ thuật gồm: hóa trị, xạ trị ung thư, phẫu thuật, chăm sóc giảm nhẹ các bệnh ung thư thường gặp; đào tạo sử dụng, vận hành hệ thống công nghệ Telemedecine ứng dụng trong hội chẩn từ xa. Quá trình chuyển giao được thực hiện theo từng lộ trình cụ thể.

Vừa qua, các y-bác sĩ của Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã thực hiện phẫu thuật thành công 4 bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, tất cả đều được miễn phí toàn bộ chi phí. Sau phẫu thuật, cả 4 bệnh nhân đều tỉnh táo, ổn định về sức khỏe, tâm lý và có thể giao tiếp bình thường. Là một trong 4 bệnh nhân nói trên, đến nay, ông Nguyễn Xuân Trí (đường Lý Nam Đế, phường Trà Bá, TP. Pleiku) đã cơ bản bình phục. Ông Trí chia sẻ: “Đi khám ở Bệnh viện Đa khoa tỉnh, tôi được thông báo bị bệnh nhịp tim chậm, 48 nhịp/phút, gây khó thở, chóng mặt, mệt mỏi. Trong trường hợp các bác sĩ ở đây không phẫu thuật được thì tôi sẽ phải điều trị tại bệnh viện ở TP. Hồ Chí Minh. May sao được các bác sĩ đặt máy tạo nhịp thở, điều trị ngay tại bệnh viện gần nhà, đỡ phải đi lại vất vả, tốn kém; giờ tôi đã có thể thở như bình thường”.

Bác sĩ Trần Kế Toán-công tác tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, người được tạo điều kiện đi học chuyên sâu kỹ thuật tim mạch can thiệp theo đề án cho biết: “Những kỹ thuật này tôi đã từng biết đến nhưng chưa được thực hành trực tiếp đối với bệnh nhân. Qua các khóa đào tạo, tôi đã được các bác sĩ của Bệnh viện Tim Hà Nội hướng dẫn và trực tiếp mổ cho bệnh nhân. Như trường hợp của bệnh nhân Trí, việc đặt máy tạo nhịp tim cũng không quá khó. Vì thế, với việc chuyển giao các kỹ thuật này, bệnh nhân sẽ được điều trị tại địa phương, giảm bớt chi phí điều trị vì không cần tới các bệnh viện hạt nhân”.

Cần nỗ lực từ nhiều phía
 

Theo thống kê của Bệnh viện Đa khoa tỉnh, từ năm 2010 đến 2015, số ca bệnh tăng huyết áp, bệnh tim thiếu máu cục bộ chiếm tỷ lệ cao và có xu hướng gia tăng qua các năm. Năm 2010, số lượng ca bệnh liên quan tới mạch vành là 2.688 lượt bệnh nhân; năm 2015, có 3.878 lượt bệnh nhân (tăng 45%). Bên cạnh đó, hàng năm, trung bình có 3.800 bệnh nhân ung bướu được chuyển lên tuyến trên để chẩn đoán và điều trị. Trong khi đó, Gia Lai lại nằm cách xa 2 trung tâm y học lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, chi phí lên tuyến trên chữa trị rất lớn, vượt khả năng chi trả của người dân, đặc biệt với đồng bào dân tộc thiểu số sống ở vùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tế còn khó khăn. Do đó, xây dựng bệnh viện vệ tinh với mục tiêu giảm tải cho bệnh viện tuyến trên, nâng cao chất lượng khám-chữa bệnh ở bệnh viện tuyến dưới, tạo điều kiện thuận lợi và giảm bớt chi phí cho việc đi lại, chăm sóc người thân là một đề án hết sức thiết thực. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng đề án, bên cạnh việc cử nguồn nhân lực đi học tập, đào tạo để đáp ứng tốt quá trình chuyển giao, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đang gặp một số khó khăn, nhất là vấn đề trang-thiết bị, cơ sở vật chất.

Theo đề án, để thành lập chuyên khoa tim mạch tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh phải đảm bảo hệ thống cơ sở vật chất theo tiêu chuẩn của bệnh viện hạng I như: quy mô 70 giường bệnh; có phòng cấp cứu tim mạch và bệnh nặng; phòng điều trị, phòng thủ thuật, phòng đo điện tâm đồ và phòng điện tâm đồ gắng sức, phòng siêu âm tim, phòng xử lý dụng cụ… Trong khi đó, hiện tại, Bệnh viện Đa khoa tỉnh chưa có chuyên khoa tim-mạch, giường bệnh, buồng bệnh ở rải rác các khoa nên không tập trung bệnh nhân, không được chuyên khoa hóa. Bên cạnh đó, còn thiếu trang-thiết bị máy móc phục vụ cho chẩn đoán, điều trị chuyên sâu theo yêu cầu phân hóa Bệnh viện Đa khoa hạng I thuộc tỉnh về tim mạch can thiệp và phẫu thuật tim mạch. Tương tự, chuyên khoa ung bướu cũng chỉ mới thành lập, nên hệ thống máy móc để thực hiện quá trình hóa trị, xạ trị, chăm sóc sức khỏe bệnh nhân ung thư vẫn chưa có.

Phan Lài