Có nên lấy tên quận, huyện cũ đặt cho phường, xã mới?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Nếu một cái tên vừa gợi nhắc được ký ức văn hóa, vừa mở ra kỳ vọng phát triển, được lòng dân, thì đó chính là cái tên xứng đáng để lựa chọn.

Tên gọi của một địa danh là kết tinh của văn hóa, lịch sử, truyền thống và tình cảm của người dân
Tên gọi của một địa danh là kết tinh của văn hóa, lịch sử, truyền thống và tình cảm của người dân

Không chỉ ở khía cạnh hành chính, mà còn ở chiều sâu của ký ức cộng đồng và bản sắc văn hóa vùng miền.

Theo PGS Bùi Hoài Sơn, đây hoàn toàn là một hướng đi đáng cân nhắc, thậm chí là rất cần thiết trong một số trường hợp. Bởi tên gọi của một địa danh không chỉ là một ký hiệu định vị trên bản đồ, mà còn là kết tinh của bao lớp trầm tích văn hóa, lịch sử, truyền thống và tình cảm của người dân.

Có những địa danh dù đã không còn tồn tại trên danh nghĩa hành chính từ hàng chục năm trước, nhưng trong lòng người dân, cái tên ấy vẫn còn sống động, vẫn được nhắc đến trong lời ăn tiếng nói hằng ngày, trong những câu chuyện làng, chuyện họ, trong cả những tập tục, phong tục vẫn đang được gìn giữ qua từng thế hệ.

Việc lấy lại tên một huyện cũ hoặc một địa danh truyền thống để đặt tên cho xã mới có thể mang lại nhiều giá trị. Trước hết, đó là cách để tôn vinh lịch sử, để khơi dậy niềm tự hào quê hương trong lòng người dân địa phương. Một cái tên quen thuộc, giàu tính biểu tượng sẽ giúp người dân dễ dàng chấp nhận, dễ gắn bó hơn so với một tên gọi hoàn toàn mới, xa lạ hoặc đơn thuần là sản phẩm của sự "ghép cơ học".

Đây cũng là cách giúp việc sáp nhập diễn ra êm đẹp hơn về mặt tâm lý cộng đồng, khi người dân cảm thấy những gì thuộc về quá khứ của họ không bị gạt bỏ, mà được kế thừa và tôn trọng.

Tuy nhiên, cũng theo PTS Bùi Hoài Sơn, việc này cần được thực hiện một cách cẩn trọng và có chọn lọc. Không phải tên địa danh cũ nào cũng phù hợp để sử dụng lại, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, khi đơn vị hành chính mới có thể bao gồm nhiều vùng đất khác nhau, với những bản sắc riêng biệt.

Việc chọn lại một cái tên từng là trung tâm hoặc biểu tượng của một vùng cụ thể có thể dẫn đến cảm giác "thiên vị", khiến một số cộng đồng khác trong xã mới cảm thấy mình bị "nhập vào", bị mất đi dấu ấn riêng. Vì vậy, nếu lựa chọn phương án này, cần có sự đánh giá kỹ lưỡng về tính đại diện, tính bao quát và mức độ chấp nhận của người dân trong toàn đơn vị hành chính mới.

Mặt khác, cũng có thể linh hoạt trong cách sử dụng tên cũ: Chẳng hạn như không nhất thiết phải lấy nguyên bản mà có thể cải biến đôi chút để phù hợp với hoàn cảnh mới, hoặc chọn những tên gọi mang tính biểu tượng chung, không gắn quá chặt với một địa phương cụ thể nào trong khu vực sáp nhập.

Thậm chí, trong một số trường hợp, việc sử dụng lại tên huyện cũ, vốn từng bao phủ một vùng rộng lớn, nay chỉ còn là xã, cũng có thể gây ra những hiểu lầm hoặc xáo trộn về nhận thức. Do đó, cần có sự giải thích rõ ràng, truyền thông minh bạch và quan trọng nhất là tham vấn ý kiến nhân dân một cách nghiêm túc.

"Theo tôi, điều quan trọng nhất là tên gọi mới - dù lấy lại từ lịch sử hay được sáng tạo mới - phải thể hiện được tinh thần chung của cộng đồng sau sáp nhập: một tinh thần hòa hợp, đoàn kết, tôn trọng lẫn nhau và cùng hướng về tương lai.

"Nếu một cái tên vừa gợi nhắc được ký ức văn hóa, vừa mở ra kỳ vọng phát triển, và quan trọng nhất, như tôi luôn nhấn mạnh, là phải được lòng dân, thì đó chính là cái tên xứng đáng để lựa chọn.

Bởi suy cho cùng, tên gọi không chỉ là hình thức, mà là bản sắc, là linh hồn của vùng đất. Nếu được sinh ra từ lòng dân và ký ức chung, thì dù là tên mới hay tên cũ, cái tên ấy vẫn sẽ sống mãi trong tâm thức của cộng đồng, trở thành một phần không thể thiếu trong hành trình kiến tạo tương lai sau sáp nhập" - PGS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Theo Yến Anh (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Nét đặc sắc ẩm thực Gia Lai sẽ được các đầu bếp của Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Gia Lai quảng diễn giới thiệu tại Hội chợ Mùa Thu 2025. Ảnh: ĐVCC

Quảng bá bản sắc Gia Lai tại Thủ đô Hà Nội

(GLO)- Tham gia Hội chợ Mùa Thu 2025, không gian trưng bày của tỉnh Gia Lai được kỳ vọng trở thành điểm nhấn, giới thiệu đến đông đảo người dân, du khách, doanh nghiệp tại Thủ đô những sản phẩm tiêu biểu, đặc trưng văn hóa và thế mạnh du lịch của vùng đất đại ngàn-biển xanh hội tụ.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang (thứ 3 từ phải sang) kiểm tra thực tế vị trí xây dựng Trường Phổ thông nội trú liên cấp Tiểu học và THCS xã Ia Nan. Ảnh: P.D

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang kiểm tra công tác chuẩn bị khởi công các trường phổ thông nội trú liên cấp tại 7 xã biên giới

(GLO)- Sáng 25-10, tại xã Ia Nan (tỉnh Gia Lai), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Hải Giang đã kiểm tra thực tế và làm việc với các đơn vị, địa phương liên quan công tác chuẩn bị khởi công Dự án trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại 7 xã biên giới của tỉnh.

Các đồng chí lãnh đạo tỉnh đón tiếp và tặng quà lưu niệm cho các đối tác Thái Lan. Ảnh: T.SỸ

Gia Lai luôn đồng hành cùng các nhà đầu tư Thái Lan

(GLO)- Ngày 23-10, UBND tỉnh phối hợp cùng Tập đoàn Becamex, Công ty CP Becamex Bình Định và Liên đoàn Công nghiệp Thái Lan tổ chức Hội thảo xúc tiến đầu tư các DN Thái Lan tại tỉnh Gia Lai năm 2025 với chủ đề “Khám phá Gia Lai, Việt Nam–Đột phá Thương mại & Đầu tư”.

Gia Lai khẩn trương triển khai biện pháp ứng phó bão số 12

Gia Lai khẩn trương triển khai biện pháp ứng phó bão số 12

(GLO)- Trước diễn biến phức tạp, khó lường của bão số 12 (Fengshen), các địa phương trên địa bàn tỉnh Gia Lai, đặc biệt là các xã, phường ven biển đã và đang tích cực triển khai nhiều biện pháp ứng phó, chủ động phòng tránh, hạn chế tối đa thiệt hại do bão gây ra.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Quy Nhơn tuyên truyền để các chủ tàu thuyền tránh bão. Ảnh: Công Cường

Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai chủ động lực lượng, phương tiện ứng phó bão số 12

(GLO)- Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Gia Lai cho biết, đến trưa ngày 21-10, đơn vị đã chỉ đạo các các đồn Biên phòng phối hợp với chính quyền địa phương thông báo cho tàu thuyền hoạt động trên các vùng biển và rà soát, kiểm đếm tàu thuyền hoạt động trên các vùng biển để phòng tránh bão số 12.

null