Tự giác chấp hành quy định
Nhiều năm nay, vạn Long Thành và vạn Cửu Lợi (phường Hoài Nhơn) duy trì hiệu quả mô hình khai thác hải sản đúng pháp luật, không vi phạm vùng biển nước ngoài. Theo trưởng các vạn chài, từ năm 2019 đến nay, không có tàu cá nào của phường bị bắt giữ vì vi phạm IUU. Các tàu đánh bắt xa bờ đều được trang bị đầy đủ máy móc, thiết bị giám sát trước khi xuất bến và khai báo nghiêm túc khi cập cảng.
Ông Trần Chiến, Vạn trưởng vạn chài Cửu Lợi, cho biết: "Chúng tôi thường xuyên phối hợp với chính quyền, BĐBP và cán bộ thủy sản tổ chức sinh hoạt định kỳ, phổ biến chủ trương, chính sách và nhắc nhở ngư dân tuân thủ pháp luật. Giữ nghề cá là giữ biển cho con cháu. Muốn vậy, từng ngư dân phải tự giác, từng vạn chài phải chủ động và đoàn kết mới làm được”.
Không chỉ dừng ở việc giám sát, các vạn trưởng vạn chài còn gần gũi, chia sẻ với bà con ngư dân, lắng nghe ý kiến để cùng tháo gỡ khó khăn. Điều đó tạo nên sự gắn kết trong cộng đồng, giúp ngư dân yên tâm vươn khơi, đồng thời nâng cao ý thức tự chủ trong việc bảo vệ nghề cá.
Ở phường Hoài Nhơn Đông, Tập đoàn E38 (thành lập vào năm 2017 với mục đích gắn kết những ngư dân vươn khơi đánh bắt trong phường thông qua nhiều hoạt động hỗ trợ nhau trên biển) với 21 tàu đánh bắt xa bờ đã trở thành điểm sáng trong việc phát huy sức mạnh tập thể của ngư dân. Ông Đỗ Văn Rân, người đứng đầu Tập đoàn E38, chia sẻ: Ngay từ những ngày đầu thành lập, anh em đã thống nhất mục tiêu ra khơi không chỉ để khai thác hải sản, mà còn để cùng nhau hỗ trợ khi gặp khó khăn giữa biển khơi. Nguyên tắc này đến nay vẫn luôn được mọi người ghi nhớ và thực hiện nghiêm túc.
Từ đầu năm 2025 đến nay, thời tiết diễn biến thất thường gây ảnh hưởng đến sản lượng của một số tàu trong Tập đoàn. Tinh thần đoàn kết được phát huy, các thành viên chia sẻ kinh nghiệm, khuyến khích nhau ứng dụng công nghệ để nâng cao chất lượng hải sản khi đánh bắt và bán được giá cao hơn khi cập bờ. Các tàu cá còn thường xuyên trao đổi thông tin, nhắc nhở nhau tuân thủ quy định của Nhà nước, cùng nhau hoàn thiện giấy tờ, thủ tục theo đúng quy định.
“Anh em luôn đồng hành, hỗ trợ nhau trên biển cũng như trên bờ, thường xuyên động viên nhau góp sức gỡ “thẻ vàng”, để hải sản đánh bắt được có cơ hội xuất khẩu ra nhiều nước, cá bán được giá hơn”, ông Rân nói.
Đồng lòng vì mục tiêu gỡ “thẻ vàng”
Tinh thần đoàn kết chống khai thác IUU còn được thể hiện rõ qua những hoạt động cộng đồng ở các địa phương. Ngày 5-8 vừa qua, UBND xã Đề Gi phối hợp cùng Đồn Biên phòng Cát Khánh và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền lưu động tại 15 thôn ven biển. Nội dung được cô đọng thành 10 quy định dễ nhớ, tập trung vào những vấn đề thiết thực như: không khai thác ở vùng biển nước ngoài, không tắt thiết bị giám sát hành trình, không sử dụng ngư cụ cấm, không khai thác sai vùng, sai tuyến…
“Tuyên truyền ngắn gọn, dễ hiểu giúp bà con nghe đâu nhớ đó, dễ áp dụng khi ra khơi đánh bắt cá”, Bí thư Đoàn xã Đề Gi Nguyễn Văn Tâm nói.
Tại xã Cát Tiến, công tác vận động được triển khai cụ thể tới từng hộ. Ông Ngô Thanh Long, Trưởng thôn Trung Lương, cho biết: Mỗi khi tàu cá sắp hết hạn giấy phép, ông chủ động rà soát danh sách và nhắc nhở chủ tàu hoàn thiện thủ tục. “Những việc tưởng chừng nhỏ nhặt lại là mắt xích quan trọng để ngăn chặn tàu vi phạm, không để xảy ra tình trạng “tàu ba không”, gây khó cho nỗ lực chung”, ông Long nhấn mạnh.
Còn tại xã Phù Mỹ Đông, chính quyền phân công cán bộ phụ trách từng nhóm tàu, bám sát địa bàn để tuyên truyền, vận động, đồng thời giám sát chặt chẽ. Nhờ đó, các trường hợp có dấu hiệu vi phạm được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Chủ tịch UBND xã Trần Minh Thông kỳ vọng: “Mỗi ngư dân là một tuyên truyền viên, mỗi làng chài là một điểm sáng kỷ luật; từ đó hình thành tuyến phòng thủ vững chắc bằng sức mạnh cộng đồng, góp phần gỡ “thẻ vàng” và xây dựng nghề cá bền vững”.