(GLO)- Những năm gần đây, hầu hết các hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh đã chú trọng đến việc kinh doanh đa ngành nghề, đa lĩnh vực… góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình khu vực nông thôn, tạo nhiều việc làm. Song để HTX phát huy hiệu quả trong xu thế mới thì cần giải pháp căn cơ, đổi mới phương thức hoạt động.
Chuyển biến tích cực
 |
| Sản phẩm của nhiều HTX làng nghề chưa đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu của khách hàng. Ảnh: Đ.T |
Theo đánh giá của Ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 13/TW5 của tỉnh, thời gian qua, nhiều HTX chú trọng kinh doanh đa ngành nghề, đa lĩnh vực, tăng thu nhập kinh tế hộ gia đình khu vực nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, số thành viên tham gia ngày càng nhiều. Trong 10 năm (2005-2015), toàn tỉnh thành lập mới được 64 HTX, nâng tổng số HTX lên 119 HTX với 23.863 thành viên, 6.235 lao động thường xuyên, vốn điều lệ 113,375 tỷ đồng, tổng doanh thu hơn 905,7 tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 30,3 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hơn 50,7 tỷ đồng.
Nhiều HTX vươn lên làm ăn có hiệu quả. Ông Trịnh Quang Hải-Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX Nông nghiệp Thảo Nguyên (huyện Chư Prông) cho biết: HTX Thảo Nguyên thành lập năm 2004 với 7 thành viên, vốn điều lệ 70 triệu đồng, ngành nghề kinh doanh dịnh vụ nông nghiệp và chăn nuôi bò cái sinh sản. Hơn 10 năm hoạt động, HTX chuyển biến tích cực, doanh thu giai đoạn 2010-2015 đạt 17,88 tỷ đồng, tăng hơn 12,197 tỷ đồng so với giai đoạn 2005-2010. Còn ông Lê Quang Liêm-Chủ tịch Hội đồng Quản trị HTX Nông nghiệp Minh Hòa (thị xã Ayun Pa) chia sẻ: HTX là đơn vị kinh tế có vai trò và nhiệm vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp và thực hiện các dịch vụ hỗ trợ cho thành viên như: dịch vụ thủy nông nội đồng, bảo vệ thực vật, vật tư nông nghiệp, xây dựng kênh mương nội đồng. Trong những năm qua, HTX tập trung khai thác dịch vụ thủy nông, xây dựng kênh mương nội đồng giúp người dân ổn định sản xuất trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, hạn hán thường xuyên xảy ra; xã viên sản xuất ổn định, thu nhập cải thiện.
Cần giải pháp căn cơ
Theo báo cáo của Liên minh HTX tỉnh, bên cạnh một số HTX hoạt động tương đối hiệu quả thì nhiều HTX còn lúng túng, khó khăn. Trong 10 năm, toàn tỉnh thành lập mới 64 HTX nhưng có đến 72 HTX giải thể. Hoạt động của HTX bộc lộ nhiều bất cập như: vốn điều lệ không rõ ràng, việc mở sổ sách theo dõi thiếu thường xuyên, chưa cập nhật đầy đủ biến động về tài sản. Bên cạnh đó, đội ngũ quản lý yếu về trình độ chuyên môn, năng lực điều hành, thiếu năng động sáng tạo trong định hướng phát triển sản xuất kinh doanh… Các HTX trên lĩnh vực công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp thì hoạt động không mấy hiệu quả, nhất là HTX làng nghề sản phẩm sản xuất không đáp ứng nhu cầu, thị hiếu khách hàng, đầu ra không ổn định. Việc liên doanh, liên kết giữa các HTX với doanh nghiệp còn hạn chế, hiệu quả thấp. Nhiều HTX ở trong tình trạng cơ sở vật chất xuống cấp, thu hút vốn đầu tư và tiếp cận vốn vay khó khăn… nên phải giải thể, ngưng hoạt động hay hoạt động cầm chừng.
Ông Nguyễn Văn Tiếp-Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Nguyên nhân chủ yếu là cán bộ quản lý tổ hợp tác, HTX có trình độ, năng lực quản lý điều hành còn yếu, quy mô hoạt động HTX nhỏ lẻ, chưa mang tính chiến lược. Một số HTX còn nặng tâm lý trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Một số chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển HTX ở địa phương triển khai chậm. Đặc biệt, tài sản của HTX không thế chấp và không có tài sản thế chấp nên khó vay vốn từ ngân hàng.
“Để kinh tế tập thể, HTX từng bước lấy lại vị thế của mình, tỉnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ. Trong đó, yếu tố đầu tiên là tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, vị trí của HTX trong nền kinh tế thị trường. Cùng với đó là nâng cao hiệu quả kinh tế, mang lại lợi ích cho thành viên và người lao động, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong sản xuất kinh doanh; quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý HTX. Hợp tác xã cần đổi mới phương thức hoạt động phù hợp với xu thế và nhu cầu thị trường. Xây dựng và thực hiện một số đề án như đào tạo cán bộ HTX từ nay đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; thực hiện chế độ giám sát, kiểm tra thường xuyên để kịp thời giúp đỡ, củng cố HTX hoạt động đúng luật, đem lại hiệu quả, phát huy vai trò”-ông Nguyễn Văn Tiếp-Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh nhấn mạnh.
Lê Nam
