(GLO)- Thời gian qua, người dân các huyện Mang Yang, Kbang, Đak Đoa… không ngừng mở rộng diện tích trồng chanh dây-loại cây dễ trồng, chi phí đầu tư thấp, thời gian khai thác sớm. Tuy nhiên, do giá bán không ổn định nên người trồng chanh dây không khỏi lo ngại.
 |
| Vườn chanh dây của gia đình chị Nguyễn Thị Thanh. Ảnh: N.D |
Cây chanh dây hiện diện trong cơ cấu cây trồng của tỉnh khoảng vài năm gần đây theo hình thức tự phát. Thời điểm mới xuất hiện, giá bán chanh dây liên tục tăng cao và kéo dài nhiều năm liền, có thời điểm giá bán trên 50 ngàn đồng/kg nhưng vẫn không có nguồn cung cấp cho thương lái, người trồng chanh dây thu lời cao nên nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh phá bỏ các vườn cà phê già cỗi, năng suất thấp chuyển sang trồng chanh dây. Theo lý giải của nhiều nông dân tại địa bàn các huyện Mang Yang, Đak Đoa…, chanh dây rất dễ trồng, suất đầu tư trồng mới tầm 100 triệu đồng/ha, thấp hơn nhiều so với đầu tư trồng mới hồ tiêu, cà phê; thời gian từ khi trồng đến lúc thu hoạch chỉ 7 tháng, lại cho thu hoạch thường xuyên.
Khi diện tích trồng chanh dây trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh cũng là lúc giá bán quả chanh dây… tụt dốc, có thời điểm giá bán chỉ dao động ở mức trên dưới 10.000 đồng/kg. Giá thấp, thương lái thu mua chanh dây theo cách tuyển chọn quả to, đẹp nhưng số lượng quả loại này không được nhiều. Vừa thu hoạch vườn chanh dây của gia đình, chị Nguyễn Thị Thanh (thị trấn Kon Dơng, huyện Mang Yang) cho hay: “Nhà tôi đầu tư trồng mới khoảng 4 sào chanh dây từ tháng 9-2015, đến nay đã thu hoạch được 4 đợt nhưng trúng thời điểm giá bán chỉ 10.000-12.000 đồng/kg nên mới thu về khoảng 5 triệu đồng. Mức thu nhập không đáng là bao để bù vào chi phí đầu tư ban đầu”. May mắn hơn, chị Nguyễn Thị Thu (thôn Cây Điệp, xã Kdang, huyện Đak Đoa) cho biết, gia đình chị trồng thử nghiệm 30 gốc chanh dây nhưng thời điểm thu hoạch giá bán 18.000-19.000 đồng/kg nên tổng số tiền bán chanh dây hơn 7 triệu đồng, vượt số tiền đầu tư gần 3 triệu đồng. Cũng theo chị Thu “Chỉ cần giá bán quả chanh dây ổn định ở mức 15.000-20.000 đồng/kg, trồng chanh dây vẫn sướng hơn trồng các loại cây khác. Cứ hái xong, gọi điện có người đến thu mua”.
Theo kết quả rà soát của Sở Nông nghiệp và PTNT, toàn tỉnh có khoảng 251 ha chanh dây tập trung tại các huyện: Kbang, Mang Yang, Đak Đoa, Ia Grai và TP. Pleiku. Năng suất bình quân 50-80 tạ/ha/năm, cá biệt có hộ trồng chanh dây đạt năng suất trên 100 tạ/ha. Giá bán quả tươi hiện nay dao động ở mức 12.000-16.000 đồng/kg tùy theo phân cấp quả. Sản phẩm quả thu hoạch bán cho tư thương sơ chế tại huyện Mang Yang sau đó đưa đi tiêu thụ tại nhiều tỉnh, thành lân cận. Theo đánh của ông Phạm Ngọc Cơ-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Mang Yang thì chanh dây là cây trồng ngắn ngày, đầu tư thấp. Vì vậy, với mức giá bán từ 10.000 đồng/kg thì nông dân đã có lãi. Tuy nhiên, do thị trường tiêu thụ chủ yếu là Trung Quốc nên còn bấp bênh về giá. Do đó Phòng Nông nghiệp và PTNT đã tuyên truyền người dân nên đa dạng hóa các loại cây trồng, nhất là các loại cây mà sản phẩm có nhiều thị trường tiêu thụ như cà phê, tiêu…
Để cây chanh dây phát triển ổn định và tạo vùng nguyên liệu phục vụ chế biến, mới đây UBND tỉnh đã có Công văn số 2298/ UBND-NL đồng ý chủ trương cho Công ty cổ phần Nafoods Group đầu tư phát triển vùng nguyên liệu chanh dây gắn với nhà máy chế biến trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Theo đó, diện tích vùng nguyên liệu chanh dây từ nay đến năm 2025 sẽ vào khoảng 3.000 ha, trong đó sản xuất nông hộ khoảng 1.300 ha tại các huyện Kbang (400 ha), Mang Yang (500 ha), Chư Prông (300 ha), Đak Pơ (70 ha) và Ia Grai (30 ha); sản xuất tập trung 1.700 ha, liên kết với các Công ty Cao su của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam. Công ty cổ phần Nafoods Group sẽ ký hợp đồng đầu tư, thu mua, bao tiêu nguyên liệu chanh dây trên địa bàn tỉnh theo giá thị trường, đảm bảo giá thu mua để nông dân không chịu thiệt; xây dựng nhà máy chế biến gắn với vùng nguyên liệu chanh dây…
Ông Lê Văn Lịnh-Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT cho biết: Trước đây người dân trồng chanh dây theo hướng tự phát. Còn nay, với việc đầu tư xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, cùng với xây dựng nhà máy chế biến… đặc biệt là việc thu mua, ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm cho nông dân là điều rất tốt. Điều này sẽ thu hút nhiều nông dân ở các địa phương tham gia lựa chọn những giống mới, năng suất, chất lượng cao để cung cấp nguyên liệu cho nhà máy hoạt động ổn định.
Nguyễn Diệp
