(GLO)- Mặc dù dư nợ cho vay sản xuất hồ tiêu trên địa bàn trong những tháng đầu năm 2017 tăng trưởng trên 14% nhưng hiện nay, một số ngân hàng thương mại đã đưa tín dụng hồ tiêu vào tầm kiểm soát chặt chẽ.
Theo báo cáo của ngành Nông nghiệp và PTNT, đến cuối năm 2016, tổng diện tích hồ tiêu toàn tỉnh là 16.400 ha; trong đó, diện tích trồng mới trong năm 2016 gần 1.800 ha, diện tích kiến thiết cơ bản 2.595 ha, diện tích kinh doanh 12.005 ha. Thời gian qua, tình hình dịch hại trên cây hồ tiêu vẫn diễn biến phức tạp. Theo thống kê, đến cuối tháng 3-2017, toàn tỉnh có khoảng 221 ha hồ tiêu bị chết do nhiều nguyên nhân; trong đó có 111,4 ha do già cỗi hết chu kỳ kinh doanh, 76 ha do ảnh hưởng khô hạn năm ngoái, còn lại là bị bệnh. Nhiều diện tích hồ tiêu chết do bị bệnh từ các năm trước nhưng chưa được nông dân thu gom, tiêu hủy, xử lý theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn tiếp tục lây lan gây thiệt hại cho sản xuất.
 |
| Chăm sóc vườn hồ tiêu mới trồng. Ảnh: Đ.T |
Cùng với dịch bệnh, giá hạt tiêu trên thị trường liên tục xuống thấp đã khiến nông dân lo lắng. Hiện giá hạt tiêu đang dao động khoảng 80.000 đồng/kg và theo dự báo của ngành chuyên môn sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. Tuy giá giảm nhưng so với các loại cây trồng khác thì sản xuất hồ tiêu vẫn đạt giá trị kinh tế cao hơn. Vì vậy, bất chấp khuyến cáo của ngành chức năng, diện tích hồ tiêu trồng mới vẫn tiếp tục tăng, khiến dư nợ tín dụng hồ tiêu cũng tăng theo. Tính đến nay, dư nợ tín dụng hồ tiêu đã đạt 4.893 tỷ đồng (tăng 14,1% so với cuối năm 2016). Tuy nhiên, đầu tư cho cây hồ tiêu hiện được các ngân hàng cân nhắc vì những rủi ro tiềm ẩn.
Ông Nguyễn Thành Xuân-Giám đốc Chi nhánh Vietinbank Gia Lai, cho biết: Hiện nay, dư nợ cho vay hồ tiêu của Chi nhánh ở các huyện Chư Pưh, Chư Sê, Chư Prông khá lớn. Trong tình hình hiện nay, giá tiêu ở mức thấp làm cho nguồn thu trong dân giảm nhiều nên Chi nhánh đang rà soát lại dòng vốn đầu tư đối với loại cây trồng này. Ông Xuân ví dụ, khá nhiều khách hàng vay 1 tỷ đồng nhưng khi kiểm tra đánh giá lại giá trị vườn hồ tiêu thì tài sản này chỉ còn 500 triệu đồng. Nếu ngân hàng tái cấp vốn lại thì cơ cấu vốn tín dụng sẽ chuyển từ ngắn hạn qua trung-dài hạn và đây mới phù hợp với dòng thu trong dân. Khi đặt ra yếu tố đó thì sẽ thấy những khó khăn. Vì vậy, nếu tiếp tục tái cấp vốn hộ trồng hồ tiêu thì rủi ro cho ngân hàng do giá trị vườn cây giảm, còn nếu không cấp vốn lại ảnh hưởng đến chính sách hỗ trợ nông dân phát triển nông nghiệp.
Liên quan đến tín dụng đầu tư cho cây hồ tiêu, ông Trần Văn Tiết-Phó Giám đốc Vietcombank Gia Lai, cũng tỏ ra lo lắng khi tình hình cho vay đang gặp nhiều khó khăn do giá cả giảm thấp, dịch bệnh liên tục xảy ra, nhiều diện tích hồ tiêu Chi nhánh đầu tư bị chết, ảnh hưởng lớn đến khả năng trả nợ của khách hàng... Ông Tiết cho biết, nếu năm sau người dân tái sản xuất lại mà vẫn không đạt giá trị do giá tiêu không tăng thì rủi ro rất lớn. Vì vậy, ngân hàng rất cân nhắc khi đầu tư.
Thực trạng phát triển cây hồ tiêu trong thời gian qua được các ngành chuyên môn đánh giá là chưa bền vững. Hàng năm, diện tích hồ tiêu bị chết do nhiễm bệnh còn nhiều; tình trạng lạm dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất, thâm canh còn diễn ra phổ biến, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng sản phẩm... Gia Lai là tỉnh có diện tích hồ tiêu lớn thứ 3, nhưng năng suất, sản lượng thì đứng đầu toàn quốc. Năng suất hồ tiêu bình quân trong năm 2016 đạt 41,2 tạ/ha, sản lượng đạt 49.500 tấn. Theo tính toán, với giá tiêu khoảng 70 triệu đồng/tấn, người nông dân đã có lãi so với một số cây trồng khác.
Ngoài giá cả giảm thấp, dịch bệnh xảy ra nhiều, một rủi ro khác cho tín dụng hồ tiêu mà theo phân tích của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Đức Hoàng là ngành Ngân hàng vẫn cho vay “xu thời”, chạy theo thị trường, mặc dù ngành này luôn dự báo, dự đoán, tư vấn tài chính, tư vấn đầu tư. Cũng theo ông Hoàng, cho vay ngành gì cũng có rủi ro nhất định, chứ không riêng gì hồ tiêu. Nếu đầu tư cho vay hồ tiêu đối với những hộ trường vốn, chắc chắn khó có rủi ro vì những hộ này sản xuất kinh doanh đã lâu năm, có tích lũy nên khi phát triển thêm diện tích mà gặp bấp bênh vẫn có dự phòng rủi ro để trang trải. Với những hộ trồng tiêu theo phong trào, chạy theo thị trường, bất chấp khuyến cáo đều không bền vững, dễ gặp rủi ro. Nếu ngân hàng cũng đầu tư vốn theo kiểu này thì phải chấp nhận rủi ro. Do đó, nắm bắt tình hình đối tượng đầu tư, lựa chọn khách hàng để cấp tín dụng đúng mục đích là việc hết sức quan trọng.
Thảo Nguyên
