Duyên lành Ninh Thuận

Bao lần Phan Rang - Tháp Chàm quyến rũ là thế nhưng chỉ là địa danh để đi qua! May mắn dịp đầu năm dương lịch được một đêm ngủ đỗ ở khách sạn ven thị trấn Ninh Chữ. Khách sạn đây đâm hút khách bởi một địa danh, Nhà Mát! Nhà Mát, tên gọi ngôi nhà dùng cho sinh hoạt nghỉ ngơi của gia đình ông Nguyễn Văn Thiệu, Tổng thống chế độ cũ ven bể Ninh Chữ. Nay khách sạn cho cải tạo lại chút ít và vẫn giữ cái tên ấy…

Câu chuyện bên ly cà phê sáng cứ dài mãi ra với một doanh nhân là chủ tập đoàn BIM Group, ông Đoàn Quốc Việt. Lứa trai trẻ đa phần là ưu tú tu nghiệp ở Ba Lan những năm đầu bảy mươi ấy gặp biến bỗng nhiên tứ tán và đa phần chọn cái ngả tụ lại làm ăn. Chàng trai họ Đoàn học nghề hàng không dân dụng này không những sống sót qua bao nhiêu tao loạn mà còn biết tìm chọn thời cơ qua những biến động sùng sục của thị trường Đông Âu những Nga những Ba Lan và cũng kiếm được một mớ kha khá. Sau khi bảo vệ thành công luận án tiến sĩ tại Học viện Hàng không Đại học Bách khoa Warsaw, Quốc Việt không khởi nghiệp bay bổng lên giời bằng nghề mình đã học mà trụ lại trên mặt đất Ba Lan bằng nghề kinh doanh khách sạn. Và dần dà TS Đoàn Quốc Việt thành doanh nhân thành công trong lĩnh vực kinh doanh nhà hàng, khách sạn và thương mại dịch vụ tại Ba Lan.

Cánh đồng muối Quán Thẻ.

Đoàn Quốc Việt cũng không trôi dạt tiếp việc định cư ở nước ngoài mà chọn lối về làm ăn ở quê nhà. Bây giờ qua hai chục năm cần mẫn, bươn chải Đoàn Quốc Việt đã để lại những dấu vết, những địa chỉ  sáng giá của mình ngay trên đất Việt. Đó là chủ tập đoàn BIM Group (thú thực tôi quên bẵng chưa kịp hỏi ông Việt BIM nghĩa là gì? Hình như trước đó có nghe láng máng những năm đầu của thập kỷ 70, một công nghệ mới với thuật ngữ  Building Information Modeling (BIM) từng thịnh hành trong ngành công nghiệp xây dựng. Đó là công nghệ sử dụng mô hình ba chiều (3D) để tạo ra, phân tích và truyền đạt thông tin của công trình? Lại cũng loáng thoáng BIM là những chữ cái tên người thân của ông Việt?) Ấy là Cty TNHH Đầu tư Phát triển Sản xuất Hạ Long. Rồi tòa nhà Syrena Tower nguy nga ở ven hồ Tây. Là khách sạn tư nhân 4 sao Hạ Long Plaza... Khu đô thị Hùng Thắng (Hạ Long Marina) có tổng diện tích 287ha, nằm giữa Bãi Cháy và Tuần Châu.  Khu chung cư Green Bay, Khu nhà phố liền kề San Hô. Mới đây, BIM đã ký thỏa thuận với InterContinental Hotel Group về việc sử dụng thương hiệu Crowne Plaza cho 2 dự án của Tập đoàn tại Viêng Chăn (Lào) và Phú Quốc.

BIM group cũng là một tập đoàn đa ngành đa lĩnh vực, nhưng BIM không phải là một sạp hàng xén, một nồi lẩu. Tưởng phiêu lưu như việc nuôi tôm, nuôi hàu, làm muối, làm đồ chơi trẻ em… Nhưng BIM chơi đâu thắng đó thì là một cái lạ? Một dạo thiên hạ ầm cả lên việc BIM buông Hãng Hàng không  Air Mekong. Cứ ngỡ cứ nhanh nhạy tìm đến thị phần vùng sâu vùng xa, nhắm đến những thị trường ngách, bay đến vùng hải đảo, Tây Nguyên, hình ảnh Air Mekong Sếu đầu đỏ từng tạo bao  ấn tượng tốt với khách hàng nhưng Air Mekong đùng cái, muốn bay chả cất nổi mình mà bay.

Cứ tưởng  kịp thời đáp ứng nhu cầu đi lại cấp thiết của khách hàng nhưng BIM đã không gặp thời ...
 

Hình ảnh tấm pin Mặt trời.

Chuyện thì dài, nhưng ông quyết có một đêm, đó là đầu năm 2013. Sáng ấy, ông chủ BIM Đoàn Quốc Việt ngồi vào bàn ăn gia đình, nếp quen vừa ăn sáng vừa bàn công chuyện như mọi ngày. Khi vợ và con cùng những thành viên thân thuộc chủ chốt của BIM tề tựu đông đủ, ông chủ BIM buông thõng một câu ngắn gọn rằng Cả đêm qua tôi không ngủ… Phải bỏ ngay bay Mekong…  Mọi thành viên đều hiểu đằng sau câu nói nhỏ nhẹ của ông chủ Tập đoàn ấy là những lao tâm khổ tứ và những nghĩ suy đã chín nục. Một mệnh đề dân chủ để bàn bạc? Một mệnh lệnh? Loáng nhanh trong đầu các thành viên những con số, những triệu USD sắp bốc lên giời… Đầu bàn bên kia, một chàng trai vóc dáng thanh tú đáp ngay lời ông Con hoàn toàn đồng ý với bố. Nếu BIM còn bay thì ta còn tiếp tục đốt tiền! Ông chủ tập đoàn hướng về phía người con trai Đoàn Quốc Huy với cái nhìn tin cậy. Trong số các thành viên của ban lãnh đạo BIM Group, ông luôn giữ cái nhìn cùng thái độ nghiêm cẩn nhưng tin cậy như vậy.

Anh con trai Đoàn Quốc Huy tuổi 34 cũng đang ngồi cà phê bên tôi đây. Nhưng chẳng phải buổi sớm mai nay mới cà phê khởi nghiệp mà đã thành danh từ lâu rồi! Vị này là cánh tay mặt hay trái của ông chủ, chả rõ? Nhưng cậu cùng cha bao năm gánh vác công việc và cơ nghiệp của BIM rồi. Mỗi một thời có một dạng người. Huy tốt nghiệp cử nhân ngành phát triển bất động sản và kinh doanh tại đại học Marshall School of Business (Nam Hoa Kỳ). Từ năm 2005 - 2008, Huy làm việc tại tập đoàn BIM ở các vị trí như: trợ lý Giám đốc Điều hành, Quản lý Marketing và phát triển thị trường. Với thế mạnh về bất động sản, từ năm 2008 đến nay, Đoàn Quốc Huy được giao phó trách nhiệm dẫn dắt và phát triển CTCP đầu tư phát triển Syrena Việt Nam với hơn 16 dự án lớn tại khắp đất nước Việt Nam và Lào.  Yếu nhân Đoàn Quốc Huy còn phải đương các việc khác, Phó Giám đốc điều hành của công ty đầu tư và phát triển sản xuất Hạ Long, Tổng giám đốc của Công ty cổ phần đầu tư BIM Foods, Chủ tịch HĐQT của Công ty cổ phần Lifestyle…

Bữa nay cha con nhà BIM vào Ninh Thuận lại để làm muối như việc mấy năm trước chăng? Chuyện sản xuất muối công nghiệp ở khu vực Quán Thẻ, Cà Ná, Trí Hải của BIM với công suất cỡ trăm ngàn tấn là cả một câu chuyện dài thú vị. Tỉnh yếu, dân nghèo nhưng trời phú cho Ninh Thuận một đồng muối cổ Quán Thẻ với Cà Ná mà chất lượng muối người Pháp  từ năm 1927 đã xếp đầu tiên sau Bạc Liêu, Văn Lý (Nam Định). Thời tiết Ninh Thuận quá khắc nghiệt, nắng nóng quanh năm, mùa mưa chỉ có 3 tháng. Hàng năm lượng mưa của Ninh Thuận khoảng 70 - 75mm nhưng lượng nước bốc hơi lên đến 1.600 - 1.800mm. Trời hành, nhưng oái oăm, đó cũng là cái điểm giời cho vì thời tiết ấy cực thuận cho việc sản xuất muối.
 

Khởi công Dự án BIM1.

Theo tính toán của người dân, với giá muối ổn định ở hơn 1.000 đồng/kg của 3 năm gần đây, làm muối sẽ lãi hơn làm tôm. Mỗi năm, tỉnh Ninh Thuận đóng góp 1/3 trong tổng sản lượng hơn 1 triệu tấn muối của cả nước. Đất lành nhưng dễ chi chim được đậu? Ông Đoàn Quốc Việt thời làm việc làm chủ nhiệm đề tài nhà nước về năng lượng gió tại Viện năng lượng Việt Nam vào năm 1986 từng nằm ở Cà Ná, Ninh Thuận để nghiên cứu về áp dụng năng lượng gió vào việc bơm nước cho ngành sản xuất muối. Sau khi về nước và thành lập BIM Group, ấn tượng về Ninh Thuận vẫn đeo bám ông. Năm 2001, BIM Group đã tiếp quản lại dự án khu Kinh tế muối Quán Thẻ từ Tổng công ty muối Việt Nam, là 1 dự án bị trì trệ lâu năm trước đó. Từ đó BIM tiếp tục đầu tư vào các dự án muối Cà Ná, muối Tri Hải, Nhà máy chế biến muối Quán Thẻ. BIM cũng gặp may được tình người ở Ninh Thuận nên việc làm ăn suôn sẻ nhiều năm nay.

… Cha con ông Đoàn Quốc Việt lần này vô Ninh Thuận với một sứ mệnh khác. Chỉ lát nữa, chúng tôi được dự lễ khởi công nhà máy điện mặt trời có tên là Dự án (DA) BIM1 ngay sát khu sản xuất muối công nghiệp của thôn Quán Thẻ xã Phước Minh huyện Thuận Nam (Ninh Thuận).

Đoàn Quốc Huy đang nhiệt tình cắt nghĩa cố để cho các ký giả thấm phần nào cái tiện ích của thứ năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt trời. Rằng thứ thiên nhiên tai ách nắng nóng quanh năm không chỉ biến thành lợi ích của việc sản xuất muối  mà còn lợi ích của việc chế ra điện nữa. Theo khảo sát bức xạ mặt trời, hai tỉnh của Việt Nam giàu tiềm năng nhất để phát triển năng lượng tái tạo là Ninh Thuận và Bình Thuận. Sản xuất điện từ ánh sáng mặt trời là việc chuyển quang năng thành điện năng trực tiếp nhờ các tấm pin mặt trời ghép lại với nhau (thành các mô đun).

Trong câu chuyện Đoàn Quốc Huy dùng khái niệm trang trại để chỉ Dự án BIM1 của Tập đoàn nghe hơi lạ? Ấy là Huy đang nói đến mục tiêu ngắn và trung hạn của BIM Group tới năm 2019 hình thành khu trang trại năng lượng sạch lớn nhất Việt Nam với quy mô trên 300MW trên địa bàn Ninh Thuận. Mục tiêu dài hạn là phát triển ít nhất 1.000MW năng lượng sạch tới năm 2025.
 

Rồi anh nhiệt thành giới thiệu các ký giả làm quen với hai vị khách có mặt trong lễ khởi công. Đó là Tổng Giám đốc điều hành AC Energy, ông Eric Francia. BIM Group đã hợp tác cùng AC Energy là một công ty thành viên mảng Năng lượng thuộc Tập đoàn Ayala, một trong những tập đoàn lớn nhất tại Philippines nhằm phát triển dự án Nhà máy điện mặt trời dự án BIM 1. Giúp sức cho dự án này còn có Công ty Conergy, một nhà thầu có 20 năm kinh nghiệm, đã xây dựng trên 300 nhà máy năng lượng mặt trời ở châu Âu, châu Mỹ, Trung Đông và châu Á.

Xuân Ba/tienphong