Chuyện đặt tên huyện Đức Cơ

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nếu không có ý kiến đóng góp của ông Rah Lan Loal (67 tuổi, làng Sung Kép, xã Ia Kla, huyện Đức Cơ) và một số người thì huyện biên giới, nơi có Cửa khẩu Quốc tế Lệ Thanh đã mang một cái tên khác. Đức Cơ là cái tên gắn liền với chiến thắng lịch sử oanh liệt Chư Bồ-Đức Cơ.

Khung cảnh trù phú nơi vùng biên giới Đức Cơ ngày nay. Ảnh: Phương Vi
Khung cảnh trù phú nơi vùng biên giới Đức Cơ ngày nay. Ảnh: Phương Vi

Trong cuộc trò chuyện với chị Rơ Mah H’Lih-Phó Bí thư Đảng ủy xã Ia Kla, tôi được biết cha của chị là người đã góp phần giữ tên “Đức Cơ” cho huyện nhà. Sau những cái gật đầu xác nhận của ông Ksor Kre-Chủ tịch UBND xã và ông Ksor Thâm-Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã, tôi ngỏ ý đến gặp ông Loal để được nghe tường tận câu chuyện.

Trong căn nhà nhỏ của ông Loal, trên 4 vách tường treo rất nhiều bằng khen, giấy khen của 2 vợ chồng. Riêng Huy hiệu 45 năm tuổi Đảng ông trưng trong tủ kính ngay phòng khách. “Tôi sinh năm 1954. Năm 1975, tôi được kết nạp vào Đảng. Khi ấy tôi mới 21 tuổi”-ông Loal tự hào nói.

Nhấp một ngụm nước mát, ông Loal kể: Năm 1965, ông tham gia cách mạng. Đến năm 1973, ông được tổ chức cho đi học văn hóa. Cuối năm 1973, ông về nhận nhiệm vụ tại Khu 4 (gồm 3 huyện Chư Păh, Ia Grai và Chư Prông). Khi ấy, nhiệm vụ của ông không phải dạy học mà là đi xây dựng phong trào học văn hóa ở cơ sở. “Công việc khi ấy của tôi là đi vận động, tuyên truyền bà con ai có con cái thì cho đi học. Có học sinh thì dựng trường. Trường được làm bằng nứa, lồ ô, lợp lá, bàn ghế cũng đơn sơ”-ông kể.

Ông Rah Lan Loal tự hào khi mình đã góp công đặt tên cho huyện Đức Cơ. Ảnh: Phương Vi
Ông Rah Lan Loal tự hào khi mình đã góp công đặt tên cho huyện Đức Cơ. Ảnh: Phương Vi
Ông Phạm Đình Thu-nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch HĐND tỉnh, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đức Cơ: “Tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ huyện mở rộng nhằm lấy ý kiến về việc đặt tên cho huyện mới lúc bấy giờ, có ý kiến nên đặt là huyện Chư Ty. Bên cạnh đó, ông Rah Lan Loal và một số đại biểu nêu ý kiến nên đặt tên huyện là Đức Cơ. Ý kiến này được ghi nhận trình lên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, quyết định đặt tên huyện là Đức Cơ, tên thị trấn là Chư Ty”.

Nhắc đến tên của huyện nhà, ông Loal gật gù nói: “Đúng rồi, tên “Đức Cơ” là do tôi nêu ý kiến”. Từ năm 1982, ông được tăng cường về B10 (xã Ia Kla bây giờ) dạy học và công tác thanh niên. Những năm 1986-1989, ông Loal kiêm nhiệm các chức vụ Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND và Chủ tịch UBND xã Ia Kla. Khi ấy, ông cũng là Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Chư Păh (cũ). Năm 1991, Hội đồng Bộ trưởng quyết định tách 4 xã: Ia Krêl, Ia Dơk, Ia Kla, Ia Dom (huyện Chư Păh) và 4 xã: Ia Pnôn, Ia Nan, Ia Lang, Ia Kriêng (huyện Chư Prông) để thành lập huyện mới. Ông Loal nhớ lại: “Trong hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ huyện nhằm thống nhất tên gọi mới cho huyện, khi nghe mọi người đề xuất tên “Chư Ty”, tôi không nhất trí. Theo tôi, huyện bây giờ nên đặt là “Đức Cơ”, thị trấn Chư Ty thì mới hợp lý. Vì “Đức Cơ” là tên của căn cứ nằm trong cụm cứ điểm liên hoàn cùng với căn cứ Chư Bồ của quân Mỹ-ngụy. Sau chiến thắng Chư Bồ, quân ta đã tiến lên đánh tan cứ điểm Đức Cơ vào ngày 20 và 21-1-1973. Chiến thắng ấy đã góp phần mở rộng vùng giải phóng ở phía Tây của tỉnh, thu hẹp vùng kiểm soát của địch ngay trước khi ký Hiệp định Paris ngày 27-1-1973. Vì vậy, khi nhắc đến Đức Cơ, người dân ở các nơi khác đều biết. Đó cũng là niềm tự hào của người dân trong huyện nên tôi nghĩ đặt tên “Đức Cơ” là ý nghĩa nhất”. Trước ý kiến xác đáng ấy của ông Loal, các Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ huyện lúc ấy đều nhất trí cao. “Đức Cơ” chính thức được đặt tên cho huyện kể từ đó.

Việc làm tuy nhỏ nhưng mãi là niềm tự hào không chỉ của riêng ông Loal mà còn của cả người dân huyện Đức Cơ. Ông Ksor Thâm-Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Ia Kla-tâm sự: “Mặc dù đã được nghe ông Loal nhiều lần kể chuyện đặt tên huyện, nhưng lần nào nghe tôi cũng rất háo hức. Khi nghe ông kể, tôi hiểu thêm được ý nghĩa tên của huyện mình, từ đó luôn tự hào và yêu quý mảnh đất mình đang sống”.

Nhìn con đường nhựa rộng rãi thẳng tắp chạy ngang trước nhà, ông Loal bộc bạch: “So với ngày mới thành lập, huyện Đức Cơ giờ đây đã đổi khác rất nhiều. Đời sống của bà con không ngừng nâng cao, bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc. Tôi thấy rất vui khi mình được góp một chút công sức nhỏ vào quá trình hình thành và phát triển của địa phương”.

PHƯƠNG VI

Có thể bạn quan tâm

“Cổ tích” Grôn

“Cổ tích” Grôn

(GLO)- Nhiều người vẫn quen gọi làng Grôn (xã Ia Kriêng, huyện Đức Cơ) là làng phong. Trước đây, làng chỉ có 17 hộ có người bị bệnh phong. Giờ thì nỗi đau do bệnh tật dần qua đi và người dân nơi đây đang viết nên câu chuyện đẹp về tình yêu đôi lứa, yêu lao động sản xuất và khát vọng vươn lên.
“Xóm mía” bên quốc lộ 25

“Xóm mía” bên quốc lộ 25

(GLO)- 10 năm qua, người dân thôn Phú Cường (xã Ia Pal, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai) đã phát triển giống mía thanh diệu trên mảnh đất khô cằn sỏi đá. Loại mía tím này đã trở thành thức quà quê theo chân những chuyến xe đến với mọi miền trong cả nước.