Vì sao người mắc ung thư ở Việt Nam tăng nhanh?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Tỉ lệ mắc mới và tử vong do ung thư ở Việt Nam đều đang tăng nhanh. Năm 2020 ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong vì căn bệnh này.
Bệnh viện K Trung ương cho biết theo thống kê mới nhất của Hệ thống ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAN) năm 2020, tại Việt Nam đến năm 2020 ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư. Cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người tử vong do ung thư.
So với nghiên cứu này năm 2018, số lượng mắc mới và tử vong vì ung thư ở Việt Nam tăng nhanh. Theo nghiên cứu của GLOBOCAN 2018, Việt Nam có 164.671 ca ung thư mới và 114.871 ca tử vong và hơn 300.000 bệnh nhân đang sống chung với ung thư.
Năm 2020, Việt Nam xếp thứ 91/185 số quốc gia có báo cáo về ung thư về tỉ suất mắc mới và thứ 50/185 về tỉ suất tử vong trên 100.000 người. Thứ hạng này tương ứng với nghiên cứu của năm 2018 là 99/185 và 56/185.

Nội soi dạ dày giúp tầm soát sớm bệnh ung thư dạ dày- Ảnh: Trần Hà
Nội soi dạ dày giúp tầm soát sớm bệnh ung thư dạ dày- Ảnh: Trần Hà
Năm 2018, 5 loại ung thư hàng đầu ở nam giới Việt Nam là ung thư gan (21,5%), phổi (18,4%), dạ dày (12,3%), đại trực tràng (8,4%) và vòm họng (5,0%) và ở phụ nữ là ung thư vú (20,6%), đại trực tràng (9,6%), phổi (9,4%), dạ dày (8,6%) và gan (7,8%). Trong khi năm 2020, tại Việt Nam, các ung thư phổ biến ở nam giới gồm: ung thư gan, phổi, dạ dày, đại trực tràng, tiền liệt tuyến (chiếm khoảng 65,8% tổng các loại ung thư).
Ở nữ giới, các bệnh ung thư phổ biến gồm ung thư vú, phổi, đại trực tràng, dạ dày, gan (chiếm khoảng 59,4% tổng các loại ung thư). Tính chung cho cả 2 giới các loại ung thư phổ biến là ung thư gan, phổi, vú, dạ dày và đại trực tràng.
Bệnh viện K cho biết tình hình mắc mới và tử vong do ung thư ở Việt Nam đều tăng nhanh. Tình hình này cũng tương tự với nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có các quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Ý, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Mỹ. Tuy nhiên, tỉ lệ tử vong do ung thư tại các quốc gia này lại giảm.
Theo TS Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K Trung ương, ung thư là bệnh lý gây nên bởi nhiều yếu tố phối hợp nhưng tập trung ở hai nhóm yếu tố: nhóm yếu tố thay đổi được (như hành vi lối sống, môi trường..) và nhóm yếu tố không thay đổi được (tuổi, gen…).
Hiện Việt Nam đang đối mặt với sự già hóa dân số nói chung, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam hiện nay đã tăng (73,6 tuổi). Tuổi càng cao, thời gian tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ càng dài thì tỷ lệ mắc ung thư càng cao. Dân số Việt Nam tăng lên đứng thứ 15 trên thế giới, dẫn tới tăng số người mắc và tử vong do ung thư.
Bên cạnh đó, hút thuốc lá cũng là nguyên nhân của 30% các loại ung thư, gây ra 20 loại ung thư khác nhau và 90% nguyên nhân của ung thư phổi. Việc lạm dụng rượu bia là nguyên nhân gây ra các loại ung thư như ung thư miệng, họng; ung thư gan; ung thư vú, ung thư đại trực tràng.
Chế độ ăn nhiều mỡ động vật, ít chất xơ, sử dụng các thực phẩm mốc (gạo, lạc…), hay thực phẩm chế biến sẵn như thịt hun khói, cá muối… đóng vai trò 35% nguyên nhân gây ung thư. Cùng đó, hiện nay, người dân cũng nhận thức tốt hơn về việc chủ động khám tầm soát ung thư; tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc chẩn đoán ung thư ngày càng cao cũng giúp phát hiện ra bệnh nhiều hơn.

Các chuyên gia khuyến cáo với bệnh ung thư, phát hiện càng sớm, tỉ lệ chữa khỏi càng cao, tiết kiệm về chi phí; ngược lại nếu phát hiện ở giai đoạn muộn thì luôn để lại gánh nặng lớn về kinh phí và hiệu quả điều trị cũng giảm đáng kể. Do vậy, mỗi người dân cần duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ, khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ ung thư cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, phát hiện sớm hoặc loại trừ bệnh ung thư.

Ngoài ra nên thực hiện những khuyến cáo dưới đây để giảm nguy cơ mắc bệnh:

- Không hút thuốc lá, thuốc lào; không sử dụng rượu bia, chất kích thích .....

- Có chế độ ăn uống, dinh dưỡng phù hợp: ăn nhiều rau, quả. Hạn chế sử dụng chất béo, thịt đỏ, thức ăn chứa nhiều muối, tránh đồ uống có đường. Không ăn thực phẩm mốc, ôi thiu, thực phẩm nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc tăng trọng ....

- Có chế độ tập luyện; nghỉ ngơi hợp lý; giữu tinh thần thoải mái; tích cực

- Sinh hoạt tình dục lành mạnh, an toàn

- Thực hiện tiêm chủng vắc-xin ngừa viêm gan B; HPV…

D.Thu (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

An Khê: Nỗ lực tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế

An Khê: Nỗ lực tăng tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế

(GLO)- Xác định công tác bảo hiểm y tế (BHYT) là nhiệm vụ trọng tâm nhằm đảm bảo an sinh xã hội, các cấp, các ngành thị xã An Khê (tỉnh Gia Lai) đã tăng cường phối hợp triển khai nhiều biện pháp, nâng cao tỷ lệ bao phủ BHYT. Nhờ đó đến nay, toàn thị xã có 91,24% người dân tham gia BHYT, tăng 4,6% so với cùng kỳ năm 2021.