 |
Nghệ sĩ Trần Hạnh, người đàn ông dáng khắc khổ nay đã ở cái tuổi 90. Cả một đời mang lại niềm vui, tiếng cười cho khán giả nhưng ít ai biết rằng, đằng sau ánh đèn sân khấu đó cuộc đời đầy biến cố của ông.
“Đời tôi khổ hơn phim”
Trần Hạnh, người nghệ sĩ già đã ghi dấu ấn với khán giả qua biết bao nhiêu bộ phim, bao nhiêu vai diễn khác nhau. Ông Trần Hạnh tâm sự, cuộc đời thực của ông có khi còn buồn và khổ hơn phim.
Trần Hạnh sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Ông là một nghệ sĩ sân khấu và truyền hình Việt Nam. Ông là Nghệ sĩ Ưu tú nổi tiếng với các vai ông bí thư đảng ủy trong phim "Làng nổi", bố An trong phim "truyện cổ tích tuổi 17", bố Lài trong "tướng về hưu", ông Khiển trong phim "Người cầu may", ông Lâm trong phim "Chiếc bình tiền kiếp", bố Mai trong phim "Hãy tha thứ cho em"....
 |
Nghệ sĩ Trần Hạnh ngồi trong cửa hàng bán giày, bán mũ bảo hiểm của con.
Ông là người gốc Hà Nội, lấy vợ sớm, khi mới 23 tuổi và là trụ cột của gia đình. Rồi cuộc sống khó khăn bắt đầu từ đó, ông làm nghề đóng giày để mưu sinh, cái nghề cũng theo ông hơn chục năm trời. Vợ chồng nghệ sĩ Trần Hạnh có tất cả bảy người con (2 trai, 5 gái) nhưng giờ chỉ còn bốn. Trước kia, ngôi nhà hơn chục mét vuông của ông nằm trong khu Trần Quý Cáp chật chội, dột nát quanh năm với 9 nhân khẩu. Có khoảng thời gian gần chục năm, ông phải tự tay cơm nước, chợ búa, giặt giũ, chăm sóc cho người vợ bị liệt nửa người sau một lần bị tai biến mạch máu não . Năm 2011. vợ ông mất vì bị tai biến sau hai năm nằm liệt giường, ông dù già yếu vẫn phải chăm cậu con trai út bị ngớ ngẩn do 15 năm trước, anh bị tai nạn xe máy chấn thương sọ não. Vì vậy đi đâu ông phải xắm nắm trở về nhà để lo cho con.
Ở cái tuổi 90 đáng nhẽ an nhàn hưởng thụ của tuổi già, nhưng cuộc sống của ông vẫn trôi qua vất vả với bao nhọc nhằn, hàng ngày ông vẫn ngồi bán hàng giúp con dâu ở một cửa hàng tạp hóa nhỏ gần ga xe lửa Hà Nội. Bao vất vả nhọc nhằn là thế, nhưng với người làm nghệ thuật như ông vẫn luôn lạc quan về cuộc sống
Cả cuộc đời gắn bó với nghệ thuật
Nghệ sĩ Trần Hạnh góp mặt rất nhiều bộ phim truyền hình đa phần các vai diễn của ông khắc khổ đầy thương cảm. Qủa thực mà nói các vai diễn trong các bộ phim của ông cũng giống như cuộc sống đời thực của ông vậy. Nhờ phim truyền hình, hình ảnh Trần Hạnh trở nên thương mến với khán giả. Ông cũng đã từng được vinh danh ở hạng mục giải thưởng Cống hiến cho vai diễn trong phim Ngõ lỗ thủng (đạo diễn Quốc Trọng), tại Liên hoan truyền hình toàn quốc 2010 và ông cũng là một trong những nghệ sĩ đầu tiên được Nhà nước phong tặng danh hiệu nghệ sĩ ưu tú.
Mặc dù ông không học kịch chính quy nhưng cả cuộc đời ông gắn bó với nghệ thuật. Ông làm việc ở nhà hát kịch Hà Nội từ năm 1959 đến khi nghỉ hưu. Từ năm 1989 sau khi nghỉ hưu, ông phụ con cháu bán hàng ở cửa hàng tạp hóa nhỏ và ở cùng gia đình con trai. Trải qua nhiều trận ốm, ông bây giờ ăn uống cũng không còn được như trước nữa. Sáng ra, ông ra cửa hàng của các con cháu để cho thoáng, người ra người vào nhiều ông cũng vui.
 |
Sự nghiệp đóng góp cho sân khấu của nghệ sĩ kéo dài ngót 40 năm. Ông từng giành nhiều huy chương ở các kỳ liên hoan sân khấu toàn quốc. Nhắc tới Trần Hạnh, nhiều người yêu sân khấu trước đây nhớ tới vai Nguyễn Trãi trong Lam Sơn tụ nghĩa hay các vai diễn trong Âm mưu và tình yêu, Tiền tuyến gọi… Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ khi còn sống đã dành cho Trần Hạnh lời khen: “Bốn, năm người đóng vai Nguyễn Trãi, riêng Trần Hạnh có phong thái hào hoa của người Hà Nội”.
Cho đến bây giờ lòng đam mê nghệ thuật vẫn theo ông, thỉnh thoảng được mời đi xem kịch, ông vẫn đi, để nhớ lại thời đã qua và cũng để đỡ nhớ sân khấu. Với tinh thần yêu nghề, cần mẫn, ngay cả khi đã nghỉ hưu dù ở tuổi cao sức yếu, ông vẫn hăng say nghiệp diễn, năm 2015, ở tuổi 87, ông vẫn tham gia phim điện ảnh Cha cõng con và phim truyền hình Bão qua làng. Những năm gần đây do sức khỏe yếu các con khuyên ông nên ở nhà. Mặc dù trí tuệ của ông vẫn còn minh mẫn. Tuy tuổi đã cao nhưng ông vẫn mong có người mời đi đóng phim nhiều lúc nhớ nghề buồn chán, ông đi tìm những đạo diễn vẫn thường mời ông đóng phim. Có khi, họ cười nói với ông: “Phim này toàn diễn viên trẻ, bố tham gia sao được? Thôi, bố nghỉ đi”.
Những vai diễn từ kịch đến sân khấu đều chọn ông làm người tử tế. Trần Hạnh không nhớ ông đã góp mặt trong bao nhiêu bộ phim truyền hình, đa phần là vai nông dân, khắc khổ. Trời phú cho ông gương mặt hiền hậu, thật thà, cũng là một ưu điểm khi ông hóa thân thành lão nông. Còn điệu bộ và công việc của nhà nông là do kinh nghiệm ông gặt được trong cuộc sống cho nên vai diễn nào về nông dân ông đều diễn thành công. Vài năm trước khi đã về hưu ông vẫn thường xuyên đóng phim. Với ông ở tuổi này, được làm việc là vui rồi, chứ chưa bao giờ ông phàn nàn về công việc của mình. Suốt mấy chục năm làm nghệ thuật ông cũng không bao giờ kén chọn phim hay vai diễn, ông nói “Người ta cứ gọi đi là đi thôi. Tôi có chọn vai đâu, ngay lúc trẻ cũng thế. Có người nói rồi: Không có vai diễn nhỏ, chỉ có diễn viên nhỏ ”. Để từ đó ta có thể thấy con người yêu nghệ thuật hy sinh về nghệ thuật sẽ cháy hết mình sẽ như thế nào!.
Đã bao nhiêu năm trôi qua nhưng hình ảnh nghệ sĩ Trần Hạnh vẫn giản dị như ngày nào. Vẫn với bộ quần áo sờn cũ, nụ cười tủm tỉm, vừa hiền lành như ta vẫn thường thấy hình ảnh đó trên phim.ảnh. Với ông, được sống đã là vui, được làm nghề đã là may mắn.Có thể nói ông chính là một người nghệ sĩ của nhân dân.
Tuy mới đoạt một giải Cống hiến (tương đương giải Vàng) tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc 2010 và không đủ số huy chương theo quy định, nhưng Trần Hạnh có nhiều đóng góp cho sân khấu, phim truyền hình. Hồi tháng 3, Trần Hạnh được Sở đặc cách đưa vào danh sách xét trao danh hiệu NSND vì hóa thân vào nhiều vai diễn "có sức lan tỏa, đồng thời có hình ảnh đúng mực trong cuộc sống".
Gắn bó với nghệ thuật cả một chặng đường dài và được đền đáp xứng đáng, tháng 5 năm 2018, ông được đặc cách phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân. Nghệ sĩ Nhân dân là danh hiệu cao nhất Nhà nước trao tặng cho các cá nhân hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.
Theo Trúc Chi (Phụ Nữ News)
