(GLO)- Để sở hữu được món hàng khi khả năng tài chính chưa đủ đáp ứng, người tiêu dùng nghĩ ngay đến dịch vụ mua hàng trả góp. Tuy nhiên chính cách tư vấn mập mờ đã khiến người tiêu dùng hoài nghi về cái gọi là sự tiện ích này. Không ít trường hợp dở khóc dở cười khi lỡ “dính” vào ma trận này.
Lập lờ lãi suất 0%
Mới nhìn lướt qua tấm quảng cáo ai cũng lầm tưởng về sự hỗ trợ của cửa hàng thông qua lãi suất này, nhưng đây chỉ là chiêu câu khách. Trong đó, phổ biến là chương trình lãi suất 0% đối với 3 tháng đầu của hợp đồng, những tháng còn lại vẫn áp dụng lãi suất bình thường. Hoặc là lãi suất 0% chỉ áp dụng cho tháng cuối của hợp đồng, với điều kiện những tháng trước đó người mua hàng phải trả góp đúng thời hạn, không chậm nộp lần nào. Áp dụng 2 chương trình này phải là hợp đồng có thời hạn từ 12 tháng trở lên. Mức lãi suất này thường áp dụng cho mặt hàng điện máy gia dụng và dĩ nhiên không dưới 70%/năm!
 |
Một số cửa hàng áp dụng lãi suất 0% đối với số ít mặt hàng. Để được hưởng chương trình này, khách hàng phải trả trước 40% giá trị, số nợ còn lại sẽ chia đều trả trong 6 tháng. Cách này được hiểu nôm na là khách được mua nợ mà không phải chịu lãi?! So sánh giá bán ở nhiều cửa hàng khác nhau, ngoại trừ hệ thống lớn như FPT shop, Thế Giới Di Động, cùng một chủng loại hàng hóa nhưng đã có sự chênh lệch khá nhiều. Giá cao nhưng hàng trong diện ế ẩm lâu ngày.
Cạnh tranh ưu đãi
Để kích cầu tiêu dùng, nhiều mức lãi suất mang tính cạnh tranh được các công ty tài chính đưa ra. Tại FPT shop (đường Trần Phú, TP. Pleiku), một chiếc laptop HP có giá 12 triệu đồng, người bán hàng đưa ra mức lãi khác nhau trong cùng kỳ hạn 12 tháng. Tổng cộng sau khi trả xong qua PPF và VP Bank, chiếc laptop này có giá 15,7 triệu đồng, trả qua ACS là 14,2 triệu đồng. Như vậy, mức lãi PPF và VP Bank đưa ra là 56,4%/năm, ACS là 26,4%/năm.
Thời gian này, PPF đã cùng với cửa hàng đưa ra chương trình giảm 50% lãi suất trả góp (từ 2,2% giảm còn 1,1%/tháng) cho tất cả máy tính bảng; tặng 1 tháng cuối (cả gốc và lãi) cho khách mua góp kỳ hạn 1 năm trong điều kiện 11 tháng trước đó không vi phạm hợp đồng.
Nhiều khách hàng được đánh giá khả năng vay trả tốt sẽ được công ty tài chính hỗ trợ cho vay bằng tiền mặt và tặng bảo hiểm khoản vay... Hiện tại, ở các điểm giới thiệu dịch vụ, mức lãi suất các công ty tài chính đưa ra khoảng 2,2%-7,36%/tháng, tương đương 26,4%-88,32%/năm. Phổ biến là như vậy, nhưng để thu hút thêm khách hàng, nhiều công ty đã có những hình thức ưu đãi cho các đối tượng là công nhân viên chức, hộ kinh doanh. Ví dụ như áp dụng lãi cho công nhân viên chức của ACS là 1,69%/tháng, PPF 1,68%/tháng, VP Bank 1,51%/tháng; hay HD áp dụng lãi suất 1,49%/tháng đối với hộ kinh doanh...
Để được hưởng mức lãi này công nhân viên chức phải có mức lương từ 6 triệu đồng đến 10 triệu đồng/tháng, hộ kinh doanh phải đóng thuế ổn định. Song, theo một cán bộ tín dụng ngân hàng, nếu đã là hộ kinh doanh, hoặc công nhân viên chức có mức lương cao như vậy họ sẽ nghĩ ngay đến ngân hàng, chứ ai dại gì đi vay trả góp. Lãi mua hàng trả góp hiện đang cao hơn từ 2 tới 5 lần lãi vay tiêu dùng ở các ngân hàng thương mại.
Linh hoạt quá... hóa nhập nhằng
Khách hàng chịu lãi suất trả góp không theo một mức cố định nào cả, tùy thuộc vào số tiền trả trước mà công ty tài chính đưa ra phương án tính lãi khác nhau. Nếu tiền trả trước ít sẽ chịu lãi cao, trả nhiều lãi sẽ thấp hơn; thời hạn góp càng dài lãi càng cao, thời hạn ngắn lãi sẽ “nhẹ” hơn. Thủ tục càng đơn giản chừng nào lãi lại càng cao và ngược lại. Thời hạn góp dao động trong khoảng 6-36 tháng tùy mặt hàng.
Hình thức này được các công ty tài chính cho là linh hoạt với tình hình tài chính thực tế của người mua. Song, linh hoạt đâu không thấy chỉ thấy cách mà công ty tài chính đưa ra vô tình đẩy khách hàng vào vòng rối rắm. Đa số nhân viên tư vấn chẳng thể rạch ròi cho khách hàng biết đâu là khoản phí, đâu là khoản lãi. Vì vậy, nhiều người khi cộng tổng tiền mình phải đóng chẳng tương ứng với mức lãi suất nào mà công ty giới thiệu!
Như trường hợp của anh T.H. (ngụ phường Hội Phú, TP. Pleiku) khi cầm hợp đồng trong tay anh mới “tá hỏa” vì mức lãi suất. Anh cho biết: Trước khi tiến hành làm hợp đồng anh được tư vấn chọn cách trả trước 30%, còn lại góp thời hạn 1 năm cho giảm tiền hàng tháng. Lúc đó, anh đâu biết góp thời hạn càng dài lãi càng cao. Ở thời hạn này, anh chịu lãi theo dư nợ giảm dần là 70%/năm, nhưng tính toán lại thì lãi đã hơn vậy và điều này được giải thích là có bao gồm khoản phí. Chiếc điện thoại anh mua có giá 14 triệu đồng giờ đã lên đến gần 19 triệu đồng.
Thảo Nguyên
