Giữ hồn chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Đó là đội cồng chiêng nhí tại làng Mơ Hra (xã Kông Lơng Khơng, huyện Kbang, tỉnh Gia Lai) dưới sự đào tạo của nghệ nhân Đinh HMưnh. Tuy còn nhỏ tuổi (từ 12 đến 16) nhưng các em đã nhuần nhuyễn từng điệu chiêng truyền thống, được kỳ vọng là những người tiếp nối, lưu giữ văn hóa cồng chiêng.
 

  Biểu diễn cồng chiêng.        Ảnh: Đ.T
Biểu diễn cồng chiêng. Ảnh: Đ.T

Hẹn trước nên khi chúng tôi đến làng Mơ Hra đã gặp đội cồng chiêng nhí gồm 12 thành viên đang hăng say luyện tập bài chiêng “Mừng lúa mới” trầm bổng trong sự thán phục của những người lớn tuổi.

Bắt chuyện với Đinh Văn Mường (10 tuổi) là thành viên của đội cồng chiêng nhí của làng, em cho biết: Sau các buổi học văn hóa ở trường hay lên rẫy phụ giúp ba mẹ, về đến nhà là các em tập trung tại nhà văn hóa của làng để tập luyện. Lúc lên 9 tuổi, già Đinh HMưnh đến nhà bảo em học đánh chiêng để già dạy. Từ nhỏ em rất thích đánh chiêng, nên khi có người truyền dạy là em đồng ý ngay”. Trong số các thành viên của đội, Mường trẻ nhất, nhưng được đánh giá là tay chiêng nổi trội nhất bởi chơi được tất cả các bài chiêng. Còn với em Đinh Văn Bé (12 tuổi) tình yêu cồng chiêng vượt trên tất cả. Lúc mới học em mượn chiêng về nhà tập đánh suốt đêm. Nhà nghèo nên Bé phải nghỉ học sớm, hàng ngày phụ gia đình làm nương rẫy. Lúc được già Đinh HMưnh truyền dạy cồng chiêng, cậu từ chối vì… lười. Sau được già Đinh HMưnh kiên trì thuyết phục, cậu mới gật gù đồng ý. Những ngày đầu, Bé đến lớp khá đều đặn, nhưng sau thì thưa thớt dần. Đến lúc đội cồng chiêng tập dượt để chuẩn bị đi diễn, Bé đánh nhầm điệu nên bị cả nhóm trêu.

“Lúc ấy em rất ngại, quyết học cho bằng bạn bè. Em mượn chiêng về nhà luyện tập. Lúc nào rảnh là tập. Điệu nào không biết, em đến tận nhà gặp già Đinh HMưnh hỏi. Nhờ thế em đã tiến bộ, bây giờ đánh thành thạo, không thua bất cứ ai”-Bé nói với chúng tôi.

Nằm ven dãy Lơng Khơng hùng vĩ, nơi có 2 dòng suối HLơ và Chư Pâu uốn lượn, thứ bảy và chủ nhật từ 7 giờ đến 9 giờ tối tiếng cồng, tiếng chiêng của đội chiêng nhí đều đặn vang lên, mang hơi thở của ngàn xưa, góp phần giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa của dân tộc, để tiếng cồng, chiêng vang vọng truyền từ đời này sang đời khác. Đó là thành quả của Đinh HMưnh. Ông tâm sự: Cồng chiêng ăn sâu vào tâm khảm của ông. 10 tuổi ông đã biết đánh chiêng. Mỗi lần làng có lễ bỏ mả, lễ mừng lúa mới... ông càng đắm say và càng yêu quý cồng chiêng”.


 

Mong ước lưu truyền điệu chiêng truyền thống của ông gửi gắm vào thế hệ trẻ đã thôi thúc ông hình thành đội cồng chiêng nữ của làng vào đầu năm 2015. Hàng ngày, chị em vẫn đi làm rẫy, tối đến tập trung về nhà rông của làng tập luyện. Tuy không có được sự khỏe khoắn, mạnh mẽ như đội cồng chiêng nam nhưng cách đánh nhịp nhàng, uyển chuyển của đội cồng chiêng nữ đã tạo sự độc đáo trong phong trào gìn giữ và bảo tồn không gian văn hóa cồng chiêng. Đánh chiêng đối với nam đã khó, càng khó hơn đối với nữ, ngoài việc phải có một sức khỏe dẻo dai thì còn phải biết cảm nhận được hết thần thái, biểu cảm của từng nhịp chiêng, vì đó là vẻ đẹp tâm hồn người Bahnar.

Thời gian gần đây do môi trường sinh sống đã thay đổi nên một bộ phận lớp trẻ ở các buôn làng không còn mặn mà với cồng chiêng nữa. Làm gì để khôi phục, gìn giữ và phát huy văn hóa cồng chiêng? “Dạy cho bọn trẻ biết đánh chiêng thành thạo không đơn giản. Phải nhiệt tình, nóng tính, vội vàng “đi tắt đón đầu” thì thất bại. Dạy đánh chiêng phải khơi dậy các em niềm “mê” chiêng”, từ “mê” mới “say” chiêng được...”. Lúc đầu, các em tập làm quen với chiêng, chỉ có vài em theo học, nhưng sau đó được sự khích lệ của người già, các em tham gia càng đông”-già Đinh HMưnh chia sẻ.

Ông Đinh Văn Lum-Phó Chủ tịch UBND xã Kông Lơng Khơng, cho biết: “Xã có 12 thôn, nhưng chỉ có 1 đội chiêng nhí của làng Mơ Hra. Đội chiêng này ngoài biểu diễn trong làng, xã thì còn tham gia các cuộc thi cấp huyện, tỉnh. Các em được kỳ vọng tiếp nối thế hệ cha ông tiếp tục giữ gìn văn hóa cồng chiêng”.

Anh Khoa

Có thể bạn quan tâm

Ayun Pa: Xứng tầm khu kinh tế động lực vùng Đông Nam

Ayun Pa: Xứng tầm khu kinh tế động lực vùng Đông Nam

(GLO)- Phát huy lợi thế là trung tâm vùng kinh tế phía Đông Nam tỉnh, sau hơn 11 năm thành lập, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, sự quyết tâm của chính quyền và sự đồng lòng của người dân, thị xã Ayun Pa đã từng bước khai thác tiềm năng và nội lực, đạt nhiều thành tựu quan trọng.
Ia Grai: Hướng đến phát triển bền vững, toàn diện

Ia Grai: Hướng đến phát triển bền vững, toàn diện

(GLO)- Năm 2018, thời tiết diễn biến phức tạp, giá cả các mặt hàng nông sản giảm đã ảnh hưởng đến sản xuất và đời sống nhân dân trên địa bàn huyện Ia Grai. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy, sự giám sát của HĐND huyện, sự điều hành của UBND huyện, kinh tế-xã hội huyện vẫn tiếp tục chuyển biến tích cực và đạt được những kết quả tích cực.
Kông Chro: Vững vàng trên chặng đường mới

Kông Chro: Vững vàng trên chặng đường mới

(GLO)- Sau 30 năm thành lập, huyện Kông Chro đã có sự phát triển mạnh mẽ, đầy hứa hẹn. Bộ mặt đô thị và nông thôn đang đổi mới từng ngày, đời sống nhân dân các dân tộc trong huyện từng bước được cải thiện và nâng cao.
Đak Pơ: Sức bật từ tam nông

Đak Pơ: Sức bật từ tam nông

(GLO)- Sau 15 năm thành lập, kinh tế-xã hội của huyện Đak Pơ có bước phát triển vượt bậc. Đời sống người dân ngày một cải thiện. Có được kết quả này là nhờ các nguồn lực đầu tư của Nhà nước, đặc biệt, Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) về nông nghiệp, nông dân và nông thôn đã tạo động lực giúp vùng đất thuần nông Đak Pơ phát triển mạnh mẽ.
Đất nước của những triệu phú

Đất nước của những triệu phú

(GLO)- Công quốc Monaco nằm ở một eo biển nhỏ phía Nam nước Pháp, bên bờ biển Côte dAzur, nước Pháp bao quanh 3 mặt, mặt còn lại giáp biển Địa Trung Hải. Với diện tích chỉ vỏn vẹn 2,02 km2, Monaco là quốc gia nhỏ thứ 2 thế giới (chỉ sau Vatican), dân số 38.000 người-nằm trong top 10 quốc gia có dân số ít nhất thế giới. Tuy nhỏ về diện tích và ít về dân số nhưng quốc gia này có đến 1/3 dân số là triệu phú và rất nhiều tỷ phú, không có người nghèo, được các tổ chức quốc tế đánh giá là quốc gia có tỷ lệ triệu phú cao nhất thế giới. Do vậy, Monaco được mệnh danh là đất nước của những triệu phú đô la.
Xã luận: Xuân khát vọng

Xã luận: Xuân khát vọng

(GLO)- Chúng ta quyến luyến chia tay năm Mậu Tuất, bước sang Xuân mới Kỷ Hợi 2019. Với Gia Lai, năm Mậu Tuất 2018 ghi dấu ấn đặc biệt trên nhiều lĩnh vực, thể hiện rõ quyết tâm vượt qua khó khăn, thách thức, khát vọng vươn lên chinh phục những tầm cao mới của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh.
Những ngày ở Nhật

Những ngày ở Nhật

(GLO)- Trong tâm thức của người Việt hàng thế kỷ nay, Nhật là dân tộc có nhiều điều đáng học. Tư tưởng duy tân từ cụ Phan Chu Trinh và kế tiếp là phong trào Đông Du của Phan Bội Châu in đậm sử sách, ăn sâu tư duy thế hệ chúng tôi. Vì vậy, được đến nước Nhật, tận thấy cuộc sống của người Nhật từ lâu là ước muốn của nhiều người.
Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang: Tăng cường đi cơ sở để giúp dân

Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang: Tăng cường đi cơ sở để giúp dân

(GLO)- Năm qua, đồng chí Dương Văn Trang-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã liên tục đi kiểm tra, thị sát cơ sở, nhất là các địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số để nắm tình hình, giúp cấp ủy, chính quyền cơ sở kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện nhiệm vụ. Qua đó đã tăng cường sức mạnh đoàn kết, đẩy nhanh phát triển kinh tế, ổn định đời sống nhân dân, nâng cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ.
Xuân về trên núi

Xuân về trên núi

(GLO)- Ở xứ cao nguyên này, mưa thì dằng dặc, triền miên, nắng thì hoang hoải, kiệt cùng. Những khoảnh khắc xuân-hạ-thu-đông dường như chỉ đỏng đảnh ghé qua chớp nhoáng trong một thời khắc nào đó, mà nếu hững hờ, sẽ khó lòng mà nhận ra.
Thưởng trà và sống chậm

Thưởng trà và sống chậm

(GLO)- Yêu thích nghệ thuật trà đạo và triết lý Phật giáo, anh Võ Thanh Hưng đã quyết tâm xây dựng một không gian thưởng thức trà đúng chất xưa. Nét xưa ấy thể hiện ngay từ cái tên Hồn Gỗ của quán cho đến cách mà anh ngồi đối ẩm cùng những người trót mê đắm hậu vị ngọt mát của các loại trà Việt.