(GLO)- Để giúp người trồng cà phê tiếp cận phương thức canh tác cà phê trong điều kiện biến đổi khí hậu ngày càng khó lường, mới đây, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã tổ chức Diễn đàn khuyến nông@ nông nghiệp với chủ đề “Sản xuất cà phê thích ứng với biến đổi khí hậu”.
 |
| Các đại biểu tham quan mô hình cà phê biến đổi khí hậu của Công ty Cà phê Ia Sao II. Ảnh: N.D |
| Ông Trần Văn Khởi-quyền Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia: Tình trạng biến đổi khí hậu trong vài năm trở lại đây đang trở thành vấn đề nan giải, tác động mạnh tới người trồng cà phê như hoa nở trái vụ, nở sớm… gây khó khăn từ chăm sóc đến thu hoạch dẫn đến năng suất, sản lượng giảm. Diễn đàn khuyến nông@ nông nghiệp là dịp để nông dân cùng các bên tham gia trao đổi tìm những hướng đi thích hợp nhất cho cây cà phê phát triển ổn định nhằm ứng phó với biến đổi kh í hậu. Trong thời gian tới, hệ thống khuyến nông các tỉnh cần tổ chức các lớp tập huấn về sản xuất cà phê thích ứng với biến đổi khí hậu để người dân áp dụng sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất. |
Với diện tích lên đến trên 93.000 ha, sản lượng đạt 212.486,7 tấn nhân/năm, cà phê trở thành cây trồng chủ lực trong cơ cấu cây trồng của tỉnh. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, thời tiết diễn biến bất thường; hiện tượng El Nino kéo dài những năm gần đây khiến nguồn nước tự nhiên tại các sông suối và lượng nước ngầm giảm mạnh, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây cà phê.
Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, trong năm 2016, toàn tỉnh có gần 5.500 ha cà phê bị mất trắng do hạn hán, diện tích cà phê còn lại năng suất đều giảm khoảng 40% so với những năm trước. Ước thiệt hại của riêng cây cà phê lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Chưa kể niên vụ 2014-2015, tình trạng thiếu nước tưới cũng đã gây thiệt hại nặng cho người trồng cà phê trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt, cũng trong mùa khô 2016-2017, thời tiết tiếp tục biến động bất thường như mưa trái vụ làm cho phân hóa mầm hoa và nở hoa cà phê bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Mưa cuối mùa đến tháng 12 mới chấm dứt nên người trồng cà phê phải kéo dài thời gian thu hoạch đến tháng 1-2017. Mưa kéo dài cộng với lạnh đến muộn làm cho cây cà phê ra hoa kéo dài từ tháng 10-2016 đến tháng 3-2017 với 4-5 đợt hoa. Hiện tượng hoa nở cũng có nhiều bất thường như nhiều nơi hoa không nở được hoặc tưới đợt 2 hoa mới nở nhưng không bung hết cánh…
Trước những diễn biến ngày càng khó lường của thời tiết, nhiều nông dân đã chủ động sản xuất cà phê phù hợp với điều kiện thực tiễn. Ông Phan Thế Anh (xã Bàu Cạn, huyện Chư Prông) cho hay: Gia đình tôi trồng 3 ha cà phê từ năm 2000. Trước những diễn biến bất lợi của thời tiết, năm 2012, khi tiếp cận với quy trình sản xuất cà phê 4C, tôi về áp dụng vào vườn của mình. Theo đó, thay vì dùng thuốc trừ cỏ cho nhanh và đỡ tốn công, hiện nay, gia đình tôi dùng máy cắt cỏ tạo thảm mục trong vườn. Gia đình tôi cũng trồng cây muồng đen quanh bờ lô vườn cà phê và trồng xen canh bơ chín muộn. Bên cạnh đó, gia đình tôi cào lá rụng tự nhiên dưới gốc ra cuốc rãnh, rải phân rồi lấp đất, lấp lá … nhằm hạn chế bay hơi của phân bón; chủ động hạn chế phun thuốc, ghép cải tạo hoặc nhổ bỏ cây bị bệnh, cắt bỏ những cành sâu bệnh, bón phân vào đúng chu kỳ ở giai đoạn đầu, giữa và cuối mùa mưa kéo ống tưới bù.
Ông Hà Ngọc Uyển-Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật tỉnh cho hay: Do biến đổi khí hậu nên thời tiết diễn biến ngày càng thất thường, hiện tượng El Nino gây hạn hán kèm theo các loại rệp sáp hại chùm hoa, chùm quả, mọt đục cành, bệnh gỉ sắt trên cây cà phê phát triển mạnh. Sau El Nino thường xảy ra tiếp hiện tượng La Nina với mưa kéo dài gây các đối tượng dịch hại với cây cà phê như hiện tượng thối quả, rụng quả cà phê, bệnh thối nứt thân… Vì vậy, để phòng trừ dịch hại cho cây cà phê trong điều kiện biến đổi khí hậu nên áp dụng biện pháp quản lý dinh dưỡng và phòng trừ dịch hại tổng hợp như: phát triển cà phê theo hướng nâng cao chuỗi giá trị gia tăng; đẩy mạnh cơ giới hóa nông nghiệp; liên kết sản xuất cà phê theo cánh đồng lớn; áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật từ khâu làm đất, bón phân, tưới nước tiết kiệm và trồng cây che bóng…
Nguyễn Diệp
