(GLO)- Mới rồi, cà phê với một chủ doanh nghiệp, anh trầm ngâm rằng, khởi nghiệp là tốt nhưng chưa ai thống kê có bao nhiêu trường hợp thất bại. Và anh cảm thấy xót xa khi phải chứng kiến những thất bại này.
Anh kể là đã rất sốc khi vào một số gia đình quen biết thấy rất nhiều quần áo, giày dép, túi xách, hàng hóa la liệt trên sạp, trên quầy hay trong góc nhà, trong kho. Đó là hàng hóa con cái họ kinh doanh ế ẩm và chưa biết giải quyết ra sao. Tính sơ sơ, vốn liếng khởi nghiệp kiểu một cửa hàng như thế, từ kinh phí thiết kế quầy sạp đến hàng hóa, nhân công, điện nước cũng 500-700 triệu đồng! Thiệt hại về tài chính thấy rõ, nhưng còn ý chí, tinh thần người khởi nghiệp cũng không thể không tính đến. Đó là với người có sự hỗ trợ của gia đình, có sẵn mặt bằng, vốn liếng, còn với người mà tất cả đều phải thuê thì thiệt hại lớn đến cỡ nào.
 |
| Ảnh internet |
Có một thực trạng là trong xã hội hiện nay, các bạn trẻ sau khi ra trường có rất nhiều lựa chọn khi khởi nghiệp, nhưng thách thức, cạm bẫy cũng không ít. Và điều mà họ lo sợ nhất không gì khác là… thất nghiệp. Dẫu mạng xã hội gần đây có những ý kiến khác nhau về việc thanh niên có nên vào quán ăn từ thiện 2.000 đồng, hay thủ khoa nuôi heo, cử nhân bán hoa, làm vườn... là chuyện bình thường hay bất thường thì tất cả đều có nguyên do. Nguyên do trực tiếp là việc kiếm sống thời buổi kinh tế thị trường rất khó khăn, khắc nghiệt và nó không ưu ái ngay cả với những người học hành bài bản, đỗ đạt thành tài.
Tôi tin là chưa có ai thống kê tỉnh ta có bao nhiêu sinh viên sau khi ra trường đã tìm cách ở lại các thành phố lớn của đất nước để tìm việc và làm việc. Quay cuồng, vất vả, có khi lay lắt đó, nhưng họ còn lựa chọn nào khác? Bởi nơi đó hoạt động kinh tế sôi nổi hơn, có nhiều ngành nghề, dịch vụ hơn nên cơ hội việc làm vì vậy cũng nhiều hơn, thuận lợi hơn. Tôi từng giới thiệu một sinh viên mới ra trường cho một chủ doanh nghiệp tư nhân tại TP. Pleiku nhưng ông chủ này cho biết, ông không cần người có bằng đại học, vì bán hàng lương không cao đến mức cần bằng cấp đó!
Trở lại với câu chuyện khởi nghiệp thất bại. Kinh doanh làm ăn, rủi ro là thường, là thực tế. Chuyện anh bạn tôi kể ở trên là một ví dụ. Nhưng có cách nào để hạn chế thất bại, khơi nguồn thành công?
Năm 2016 được Chính phủ chọn làm Năm quốc gia khởi nghiệp với mục tiêu tạo ra làn sóng đầu tư lần thứ 2 với Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025”. Năm 2017, cũng với tinh thần đó, thông điệp mạnh mẽ mà Chính phủ đưa ra là xây dựng Chính phủ kiến tạo, chính quyền phục vụ, truyền niềm hứng khởi quốc gia khởi nghiệp như thành công của đất nước Israel cho toàn dân. Hàng trăm ngàn cá nhân, tổ chức hưởng ứng tinh thần khởi nghiệp với rất nhiều lĩnh vực, ngành nghề, trở thành phong trào sôi nổi, rộng khắp trong toàn quốc. Tiếp sau cuộc phát động, Chính phủ đã có một loạt động thái tích cực trong cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ hàng loạt khó khăn vướng mắc, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và phát triển. Việc Bộ Công thương bãi bỏ gần 700 giấy phép con trước ngày 14-9-2017 cùng với đề xuất loại bỏ hàng ngàn điều kiện kinh doanh đang trói doanh nghiệp là minh chứng tiêu biểu cho tinh thần cải cách đó.
Tích cực hưởng ứng, nhiều tỉnh thành trong cả nước đã xây dựng chương trình, kế hoạch triển khai riêng, trong đó xác định những lĩnh vực, ngành nghề ưu tiên, thành lập các quỹ hỗ trợ, quỹ đầu tư, tìm nhà tài trợ... để hỗ trợ các thành phần kinh tế khởi nghiệp thuận lợi và thành công. Tỉnh ta đã rất nỗ lực khi tiến hành một loạt hoạt động thu hút đầu tư, cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành, tái cơ cấu nền kinh tế, nhất là trong lĩnh vực kinh tế nông nghiệp như tái canh cây cà phê, xây dựng cánh đồng lớn, ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ sạch vào sản xuất, phát triển các hợp tác xã…, và trên thực tế đã thu được những thắng lợi nhất định. Riêng với phong trào khởi nghiệp, những thành công, hiệu quả như mô hình nuôi dê, nuôi ngựa bạch, nuôi dế, làm son môi chiết xuất từ quả gấc, dịch vụ truyền thông quảng bá và giới thiệu hoạt động cho doanh nghiệp, sản xuất cà phê sạch, mở các lớp dạy ngoại ngữ… truyền cảm hứng rất tốt cho người trẻ tỉnh nhà. Nhiều dự án vì tính khả thi cao, hiệu quả kinh tế lẫn xã hội đều lớn và vì chủ dự án tháo vát tìm nhà tài trợ nên được triển khai thuận lợi, tạo dấu ấn tốt trong cộng đồng xã hội.
Tuy nhiên, thành công và sự phát triển của phong trào khởi nghiệp vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh và yêu cầu đặt ra của địa phương. Tiếp tục với tinh thần khởi nghiệp, Phó Chủ tịch Thường trực kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Nguyễn Tuấn cho rằng, có nhiều cách, nhiều con đường nhưng chủ động thì bắt đầu bằng việc doanh nghiệp mở rộng thêm ngành nghề, quy mô hoạt động và tạo điều kiện cho người khởi nghiệp độc lập. Người khởi nghiệp có thể phụ trách ngành nghề mới mở rộng này và sau một thời gian thì tách riêng ra hoạt động độc lập. Còn với các chuyên gia, muốn khởi nghiệp thành công, vấn đề có tính kinh điển là người khởi nghiệp phải nhận thức căn cơ ngay từ khi lên ý tưởng cho đến đánh giá đúng giá thành sản phẩm, dịch vụ và cuối cùng là cân nhắc các giai đoạn huy động vốn để thực hiện kế hoạch khởi nghiệp của mình.
Con đường, hình thức khơi nguồn là thế nhưng để giải đáp thắc mắc của anh bạn tôi, để hạn chế tiến tới khắc phục tình trạng khởi nghiệp thất bại, sâu xa và thiết thực, ngoài vai trò chủ động có tính quyết định của chủ dự án/phương án, vẫn phải có sự vào cuộc của chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp. Tỉnh ta xây dựng và thực hiện cho được chương trình tổng thể hỗ trợ khởi nghiệp, gồm cả tư vấn, đào tạo, hỗ trợ thủ tục, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, tìm kiếm và tiếp cận nguồn vốn, nhà đầu tư và cả đầu ra cho sản phẩm. Làm được như thế thì các thành phần kinh tế, các bạn trẻ mới mạnh dạn, tự tin khởi nghiệp và khởi nghiệp thành công.
Thất Sơn
